στρατός

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ο στρατός οι στρατοί
      γενική του στρατού των στρατών
    αιτιατική τον στρατό τους στρατούς
     κλητική στρατέ στρατοί
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

στρατός < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική στρατός

Προφορά
ΔΦΑ : /stɾaˈtos/
τυπογραφικός συλλαβισμός : στρα‐τός
τονικό παρώνυμο: Στράτος

Ουσιαστικό

στρατός αρσενικό

  1. (στρατιωτικός όρος) το σύνολο των ένοπλων δυνάμεων κάθε κράτους αναγνωρισμένου από την διεθνή κοινότητα
  2. το σύνολο των ένοπλων δυνάμεων συνασπισμένων κρατών σε συμμαχία
  3. (ειδικότερα) μόνο οι ένοπλες δυνάμεις ξηράς (πεζικό, πυροβολικό, τεθωρακισμένα - ιππικό), σε αντιδιαστολή με το πολεμικό ναυτικό και την πολεμική αεροπορία
  4. (μεταφορικά) μεγάλο πλήθος

Συγγενικά
 ετυμολογικό πεδίο 
στρατ- 
  • στρατο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα στρατο- στο Βικιλεξικό
  • -στρατος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -στρατος στο Βικιλεξικό
  • → δείτε τη λέξη στρατηγός για θέμα στρατηγ-

και

Δε σχετίζεται η στράτα, στρατόσφαιρα & συγγενικά τους

Μεταφράσεις
    στρατός

Πηγές


Αρχαία ελληνικά (grc)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ὁ στρατός οἱ στρατοί
      γενική τοῦ στρατοῦ τῶν στρατῶν
      δοτική τῷ στρατῷ τοῖς στρατοῖς
    αιτιατική τὸν στρατόν τοὺς στρατούς
     κλητική ὦ! στρατέ στρατοί
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  στρατώ
γεν-δοτ τοῖν  στρατοῖν
στρατόφι: επικός τύπος , γενική ενικού.
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

στρατός < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *stratos < *sterh₃- • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;  

Ουσιαστικό

στρατός, -οῦ αρσενικό

  1. στράτευμα
    ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 10 (Κ. Δολώνεια.), στίχ. 385 (384-386)
    ἀλλ᾽ ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον· | πῇ δὴ οὕτως ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεαι οἷος | νύκτα δι᾽ ὀρφναίην, ὅτε θ᾽ εὕδουσι βροτοὶ ἄλλοι;
    και τούτο θέλω να μου ειπείς αληθινά, να μάθω | τι θέλεις και από τον στρατόν στα πλοία μας πηγαίνεις | μόνος στο σκότος της νυκτός, που όλ᾽ οι θνητοί κοιμώνται;
    Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr
    ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 2, 78.1
    Οἱ δὲ Πελοποννήσιοι ἐπειδὴ καὶ τούτου διήμαρτον, μέρος μέν τι καταλιπόντες τοῦ στρατοῦ, τὸ δὲ πλέον ἀφέντες περιετείχιζον τὴν πόλιν κύκλῳ, διελόμενοι κατὰ πόλεις τὸ χωρίον·
    Μετά την νέα αυτή αποτυχία, οι Πελοποννήσιοι διαλύσαν το μεγαλύτερο μέρος του στρατού τους και άφησαν το υπόλοιπο για να περιτειχίσει την πολιτεία. Μοίρασαν την εργασία μεταξύ των μονάδων της κάθε πολιτείας.
    Μετάφραση (1965-1968): Άγγελος Σ. Βλάχος, Αθήνα:Γαλαξίας @greek‑language.gr
    ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Φιλοκτήτης, στίχ. 1250
    στρατὸν δ᾽ Ἀχαιῶν οὐ φοβῇ, πράσσων τάδε;
    Και ώστε δε φοβάσαι το στρατό των Αργείων, μ᾽ αυτά που κάνεις;
    Μετάφραση (1937): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης), Αθήνα: Εστία @greek‑language.gr
  2. οι στρατιώτες συνολικά χωρίς τους αρχηγούς τους
  3. λαός, πλήθος, οι απλοί άνθρωποι
    ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Εὐμενίδες, στίχ. 762 (762-764)
    ἐγὼ δὲ χώρᾳ τῇδε καὶ τῷ σῷ στρατῷ | τὸ λοιπὸν εἰς ἅπαντα πλειστήρη χρόνον | ὁρκωμοτήσας νῦν ἄπειμι πρὸς δόμους,
    Μα εγώ, Αθηνά, στη χώρ᾽ αυτή και στο λαό σου, | πρι φύγω για τα σπίτια μου όρκο θα δώσω, | που να βαστά απ᾽ εδώ και μπρος και στον αιώνα:
    Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr
    ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Ἠλέκτρα, στίχ. 749 (749-750)
    στρατὸς δ᾽ ὅπως ὁρᾷ νιν ἐκπεπτωκότα | δίφρων, ἀνωλόλυξε τὸν νεανίαν,
    Κι όταν τον είδε πὄπεφτε απ᾽ το δίφρο, | βοή και θρήνο σήκωσε το πλήθος για το λεβεντονιό,
    Μετάφραση (1936): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης), Αθήνα: Εστία @greek‑language.gr
  4. όμιλος ή σώμα αντρών (π.χ. το σώμα των Αμφικτιόνων, των Κενταύρων, των Αμαζόνων)
  • κρητικός τύπος : σταρτός
  • αιολικός τύπος : στρότος

Παράγωγα
 ετυμολογικό πεδίο 
στρατ- 

παράγωγα & σύνθετα

  • στρατο- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα στρατο- στο Βικιλεξικό
  • -στρατος Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -στρατος στο Βικιλεξικό

και (Χρειάζεται επεξεργασία)

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.