κορόνα

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική η κορόνα οι κορόνες
      γενική της κορόνας των κορονών
    αιτιατική την κορόνα τις κορόνες
     κλητική κορόνα κορόνες
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

κορόνα < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική κορόνα < ιταλική corona < λατινική corona < αρχαία ελληνική κορώνη (αντιδάνειο)

Προφορά
ΔΦΑ : /koˈɾo.na/
τυπογραφικός συλλαβισμός : κο‐ρό‐να
χρυσή βασιλική κορόνα
σουηδικό κέρμα των δέκα κορονών (1991)
οδοντική κορόνα

Ουσιαστικό

κορόνα θηλυκό

  1. το στέμμα του βασιλιά
    ↪ φοράει χρυσή κορόνα
  2. (μεταφορικά) πολύτιμος, πολυαγαπημένος
    ↪ Την αγαπούσε πολύ. Κορόνα στο κεφάλι του την είχε, τίποτα δεν της έλειπε.
  3. (μουσική)
    Μουσικό σημάδι κορόνας (ιταλικά: fermata).
    • μουσικό σημάδι σε παρτιτούρα που παρατείνει τη διάρκεια μιας νότας (κατά βούληση του εκτελεστή, συνήθως με διπλασιασμό)
    • πολύ ψηλός φθόγγος σε τραγούδι, που συνήθως έχει και σημάδι κορόνας δίνοντας την ευκαιρία στον τραγουδιστή να αναδείξει τη μεγάλη έκταση της φωνής του
    • (μεταφορικά, για λόγο, ομιλία, και ειρωνικό) σημείο εντυπωσιασμού, πομπώδες ύφος
  4. (νόμισμα) νομισματική μονάδα διαφόρων χωρών
    ↪ κορόνα Σουηδίας
  5. (νόμισμα, προφορικό ο εμπροσθότυπος νομίσματος που έχει την παράσταση στέμματος, ή πορτρέτο μονάρχη, ή άλλο σύμβολο
    στην έκφραση: κορόνα γράμματα
    ≠ αντώνυμα: γράμματα
  6. (οδοντιατρική) θήκη για δόντι
    ↪ κορόνα δοντιού
  7. (αστρονομία) η εξωτερική στιβάδα της ατμόσφαιρας ενός αστέρα
    ↪ Η κορόνα του Ήλιου είναι ορατή κατά τη διάρκεια μιας ολικής ηλιακής έκλειψης
  • κορώνα (ετυμολογική γραφή όπως στα αρχαία ελληνικά, με ωμέγα)[2][3]

Εκφράσεις
  • κορόνα γράμματα: εντελώς τυχαία και με μεγάλο ρίσκο
  • κορόνα ή γράμματα: παιχνίδι τύχης με νόμισμα

Συγγενικά
  • κοροναδίτης
  • κορονάτος
  • κορονέλλα
  • κορονιάζω
  • κορονίλλα
  • κορονίτσα
  • κορονοϊός
  • κορονούλα

Μεταφράσεις
    στέμμα
    νομισματική μονάδα
    θήκη δοντιού
    πλευρά νομίσματος

Αναφορές
  1. κορόνα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  2. λήμμα «κορώνα» - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
  3. κορώνα - ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία, .


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

κορόνα < (άμεσο δάνειο) λατινική corona < αρχαία ελληνική κορώνη (αντιδάνειο)[1]

Ουσιαστικό

κορόνα θηλυκό

  1. βασιλικό στέμμα
  2. θυρεός
  3. στεφάνι
  4. κύκλος
  5. (μεταφορικά, προσωνυμία της Παναγίας) πρώτη, κορυφαία
  6. (νόμισμα) ονομασία είδους νομίσματος

Κλιτικοί τύποι
  • κορόναν, κορόνα (αιτιατική ενικού)
  • κορόνες (πληθυντικός)

Συγγενικά
  • κορονάτος

Αναφορές
  1. κορόνα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.