νύμφη

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική η νύμφη οι νύμφες
      γενική της νύμφης των νυμφών
    αιτιατική τη νύμφη τις νύμφες
     κλητική νύμφη νύμφες
Κατηγορία όπως «νίκη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

νύμφη < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική νύμφη[1]

Προφορά
ΔΦΑ : /ˈniɱ.fi/

Ουσιαστικό

νύμφη θηλυκό

  1. δευτερεύουσα θεά της φύσης της ελληνικής μυθολογίας → δείτε τη λέξη Νύμφη
  2. χαρακτηρισμός ωραίας νέας γυναίκας
  3. χαρακτηρισμός παράλιας πόλης
    η νύμφη του Θερμαϊκού (η Θεσσαλονίκη)
    η νύμφη του Παγασητικού (ο Βόλος)
  4. (προσφώνηση) (εκκλησιαστικές εκφράσεις) νύφη (γυναίκα που παντρεύεται)
    νύμφη ανύμφευτος
    1. η Εκκλησία
    2. μοναχή
  5. (ζωολογία) χρυσαλλίδα, η κάμπια των εντόμων στο τελευταίο στάδιο της εξέλιξής τους

Συγγενικά

Σύνθετα

Μεταφράσεις
    νύμφη
    νύμφη ανύμφευτος

Αναφορές
  1. νύμφη - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

νύμφη < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική νύμφη

Ουσιαστικό

νύμφη θηλυκό

  1. νύφη, γυναίκα την ημέρα του γάμου της
    γίνομαι νύμφη: παντρεύομαι
    λαμβάνω νύμφην: παντρεύομαι
  2. νιόπαντρη
  3. η σύζυγος
  4. σύζυγος αδελφού

Συγγενικά

Πηγές

Τόμος ΙΑ', σ.314 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία.  Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.


Αρχαία ελληνικά (grc)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ἡ νύμφη αἱ νύμφαι
      γενική τῆς νύμφης τῶν νυμφῶν
      δοτική τῇ νύμφῃ ταῖς νύμφαις
    αιτιατική τὴν νύμφην τὰς νύμφᾱς
     κλητική ὦ! νύμφη νύμφαι
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  νύμφᾱ
γεν-δοτ τοῖν  νύμφαιν
Το φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ.
1η κλίση, ομάδα 'γνώμη', Κατηγορία 'δίκη' όπως «βελόνη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

νύμφη < άγνωστης ετυμολογίας. Δύσκολη η σύνδεση με το λατινικό nūbō ("παντρεύομαι" ή κατ' άλλη άποψη "σκεπάζω"). Το έρρινο ένθημα < μ > ίσως έχει εκφραστικό ρόλο.[1] → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

νύμφη θηλυκό

  1. νεαρή σύζυγος
  2. η σύζυγος
  3. παρθένα, νεαρή κόρη
  4. οι θεές 'Νύμφαι' της μυθολογίας → δείτε τη λέξη Νύμφη
  5. (μεταφορικά) για ανθρώπους σε κατάσταση έκστασης
  6. (εντομολογία) χρυσαλλίδα, προνύμφη μέλισσας, μεταξοσκώληκα
  7. αρσενικό μυρμήγκι με φτερά
  8. κλειτορίδα
  • νύμφᾰ (νύμφᾱ δωρικός τύπος. Επίσης, νύμφᾰ επική κλητική πτώση ενικού)

Συγγενικά
  • ἀνύμφευτος
  • δυσνύμφευτος
  • ἐπινυμφεύομαι
  • εὔνυμφος
  • κακονύμφευτος
  • κλεψίνυμφος
  • λαθρόνυμφος
  • μελλόνυμφος
  • μισόνυμφος
  • νεόνυμφος
  • νυμφαγενής
  • νυμφαγωγέω, -ῶ
  • νυμφαία (βοτανική)
  • νύμφαιον
  • νυμφαῖος
  • νυμφεῖος
  • νύμφευμα
  • νύμφευσις
  • νυμφευτής
  • νυμφεύω
  • νυμφηγέτης
  • νυμφίδιος
  • νυμφικός
  • νυμφίος
  • νύμφιος
  • νυμφογενής
  • νυμφογέννητος
  • νυμφοκομέω, -ῶ
  • νυμφόληπτος
  • νυμφοπόνος
  • νυμφοστολέω, -ῶ
  • νυμφοστόλος
  • νυμφότιμος
  • νυμφοτομέω, -ῶ
  • νυμφοτομία
  • νυμφοτροφέω, -ῶ
  • νυμφώδης
  • νυμφών
  • ὁμόνυμφος
  • παλεονυμφάγονος
  • παρανυμφεύω
  • παρανύμφιος
  • παράνυμφος
  • πολύνυμφος
  • προνύμφιος
  • πρωτονύμφευτος
  • συννυμφοκόμος
  • σύννυμφος
  • ὑπονυμφίς
  • φιλονύμφιος
  • ψευδονύμφευτος

Αναφορές
  1. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.