γύρος

Νέα ελληνικά (el)

 πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ο γύρος οι γύροι
      γενική του γύρου των γύρων
    αιτιατική τον γύρο τους γύρους
     κλητική γύρε γύροι
Κατηγορία όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά
Ο «γύρος του θανάτου» σε πανηγύρι στη Σκωτία.
Πίτα με γύρο.

Ετυμολογία

γύρος < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή γῦρος[1] < αρχαία ελληνική γυρός (στρογγυλός)
  • για το σουβλάκι <  δείτε  τουρκική döner < dönmek (γυρίζω) από την περιστροφική κίνηση της σούβλας (Χρειάζεται τεκμηρίωση…)

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈʝi.ɾos/
 

Ουσιαστικό

γύρος αρσενικό

  1. η περιφέρεια αντικειμένου περίπου κυκλικού
  2. η κίνηση σε διαδρομή που καταλήγει στο σημείο εκκίνησης, περιοδεία
    ο γύρος του κόσμου σε ογδόντα ημέρες
    ο γύρος του νησιού γίνεται και με καραβάκι
    κάναμε το γύρο της λαϊκής, αλλά δε βρήκαμε φρέσκα κρεμμυδάκια πουθενά
     δείτε και τη λέξη βόλτα
  3. ολοκληρωμένη φάση μιας διαδικασίας
    δε θα υπάρξει επόμενος γύρος συνομιλιών
    στον επόμενο γύρο θα περάσουν οχτώ αθλητές
    στον πρώτο γύρο συμμετέχουν όλες οι ομάδες της πρώτης εθνικής
  4. (αθλητισμός) προκαθορισμένη επαναλαμβανόμενη διάρκεια
    στον τρίτο γύρο, όμως, κέρδισα εγώ
  5. το μπορ του καπέλου
  6. (γαστρονομία) κομμάτια κρέατος που ψήνονται σε όρθιο περιστρεφόμενο μέσο
    βάλε μου ένα σουβλάκι με γύρο από κοτόπουλο και δύο με καλαμάκι χοιρινό
  7. (γαστρονομία) το σουβλάκι με πίτα που περιέχει γύρο
     δείτε και πιτόγυρο
  8. παιχνίδι σε παιδική χαρά με μια κυκλική περιστρεφόμενη πλατφόρμα

Εκφράσεις

  • γύρος του θανάτου: η εκτέλεση ακροβατικών νούμερων από μοτοσικλετιστή που κινείται πάνω στον εσωτερικό τοίχο ενός τεράστιου κυλίνδρου· κατ' επέκταση, κάθε δύσκολη και επικίνδυνη πράξη

Συγγενικά

 ετυμολογικό πεδίο 
γυρ- 
  • γυρο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα γυρο- στο Βικιλεξικό

και

Μεταφράσεις

Αναφορές



Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

γύρος < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή γῦρος < αρχαία ελληνική γυρός (στρογγυλός)

Ουσιαστικό

γύρος αρσενικό

  1. ο κύκλος όπως ελληνιστική κοινή γῦρος
  2. όπως γύρος (νέα ελληνικά)
    1. η περιφέρεια κύκλου
       συνώνυμα: κυκλογύρισμα(ν)
    2. η περιφορά, η κυκλική κίνηση
  3. (ενδυμασία) συνώνυμο του ποδόγυρος

Συγγενικά

 ετυμολογικό πεδίο 
γυρ- 
  • γυρο- Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα γυρο- στο Βικιλεξικό

όπως ενδεικτικά

  • γυροβολέω
  • γυρόβολος
  • γυροκοπέω
  • γυρόκοσμος
  • γυρόμετρον

και

  • ἀγύρευτος
  • ἀγύριστος
  • ἀναγυρίζομαι
  • ἀκρογυρίζω
  • ἀναγύρεμα
  • ἀναγυρευμός
  • ἀναγύρευσις
  • ἀναγυρεύω
  • ἀναγυρίζω
  • ἀναγυρισμός
  • ἀναγυριστικός, ἀνεγυριστικός
  • ἀναγυρόω
  • ἀναγύρω
  • ἀνακατωγυρίζω
  • ἀνωκατωγυρίζω
  • ἀπογυρεύω
  • ἀπογυρίζω
  • ἀπογυρόω
  • ἀπογύρωσις
  • ἀποτριγύρο
  • γλυκογυρίζω
  • γοργογυρίζω
  • γρηγορογύριστος
  • γύρα
  • γυρευμός, γυρεμός
  • γύρευσις
  • γυρεύω σύνθετα & συγγενικά
  • γυριάζω, γυράζω
  • γυρίζω σύνθετα & συγγενικά
  • γυρίν
  • γυρινός
  • γύρισμα(ν), γέρισμα
  • γυρισμός
  • γυριστικός
  • γυριστός
  • γυρκάζω
  • γύρο(ν), γύρου
  • γύροθεν
  • γυρόσε
  • δαιμονογυρεύω
  • διαγυρεύω
  • διαγυρίζω
  • διαγυρόω
  • ἐξωγύρισμα
  • ἐξωγυρόομαι
  • ἐπιγυρεύω
  • ἐπιγυρίζομαι
  • ἐπιγυρόω
  • ἐσώγυρος
  • εὔγυρος
  • εὐγύρωτος
  • ζαγαρογυρευτής
  • ἡμίγυρον
  • κακογυρισμένος
  • καλογυρεύω
  • κατάγυρα
  • καταγυριάρης
  • κατογυριάρις
  • καταγυρεύω
  • κατάγυρον
  • καταγυρόω
  • κλωθογυρίζω
  • κλωθογύριστος
  • κοντογυρίζω
  • κοντογύρισμα
  • κοσκινόγυρος
  • κοσμοαναγυρεύω
  • κυκλογύρισμα(ν)
  • κωλογυρίζω
  • μεταγυρίζω, ματαγυρίζω
  • μεταγύρισις
  • νυκτογυρισμένος
  • ξαναγυρίζω
  • ξεγυρεύω
  • ξεγυρίζω
  • ξενογυρισμένος
  • ξυφτερογυρευτής, ξιφθερογυρευτής
  • ὁλόγυρα
  • ὁλογυρί
  • ὁλόγυρον
  • ὁλοτρίγυρα
  • παραγυρίζω
  • παράγυρον
  • περιγυρεύω
  • περιγυρίζω
  • περιγυρίς
  • περιγύρισμαν
  • περίγυρον
  • περιγυρόω
  • περιγύρωσις
  • περιτριγυρίζω
  • περιτριγύρισμα
  • ποδόγυρος
  • πολύγυρος
  • Δεν σχετίζονται τα ἀγυρτίς, γύριος (κύριος), ὁμήγυρις, πανηγύριον

Ουσιαστικό

γύρος ουδέτερο

Πηγές

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.