λάσπη

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική η λάσπη οι λάσπες
      γενική της λάσπης των λασπών
    αιτιατική τη λάσπη τις λάσπες
     κλητική λάσπη λάσπες
Κατηγορία όπως «νίκη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

λάσπη < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική λάσπη < άγνωστης ετυμολογίας[1]

Προφορά
ΔΦΑ : /ˈla.spi/
τυπογραφικός συλλαβισμός : λά‐σπη
Αγόρι που παίζει με τη λάσπη

Ουσιαστικό

λάσπη θηλυκό

  1. μείγμα από χώμα και νερό, η παχύρρευστη μορφή που παίρνει το χώμα όταν δεχτεί μεγάλη ποσότητα βροχής
    ※  Ἀλλ' ἔξαφνα μὲς στὴ βοὴ γενναῖο παλληκάρι / καβάλλα σὲ μοναστηριοῦ ἀβάστακτο μουλάρι, / ὡς τὸν ἀρχαῖον ἄγγελον τοῦ Μαραθῶνος τρέχει / κι' εἰς τοῦ Σταυροῦ τοὺς μαχητὰς φωνάζει ὅτι βρέχει. / Βροχὴ καὶ λάσπη πλάκωσε... κρῖμα καὶ πάλι κρῖμα... / κάτω ἀμέσως τἄρματα, μὴν προχωρῆτε βῆμα.
    Γεώργιος Σουρής, Ψευτοπόλεμος του Σταυρού, 1885
  2. μείγμα από χώμα, νερό και άλλα υλικά (όπως τσιμέντο άχυρα, ασβέστη), ως οικοδομικό υλικό
    ≈ συνώνυμα: χαρμάνι
  3. το παχύρρευστο κατακάθι που σχηματίζεται στον πυθμάνα δοχείων ή κοιλοτήτων με νερό
  4. (μεταφορικά) η μορφή που παίρνουν κάποια υλικά (π.χ. ζυμαρικά, ρύζι), όταν παραβράσουν
    ≈ συνώνυμα: πολτός, χυλός
  5. (μεταφορικά) η συκοφαντία
  6. (μεταφορικά) η ανηθικότητα, η ανήθικη ζωή
    ≈ συνώνυμα: βούρκος, διαφθορά, κατάπτωση, ξεπεσμός

Συνώνυμα

Εκφράσεις

Συγγενικά

όπως ενδεικτικά

Σύνθετα

με πρώτο συνθετικό λασπ- λασπο- λασπερο-, όπως

με δεύτερο συνθετικό λάσπη, όπως

  • αχυρόλασπη
  • καρβουνόλασπη
  • κρασόλασπη
  • μπαρουτόλασπη
  • τσιμεντολάσπη

Μεταφράσεις
    λάσπη

Αναφορές
  1. λάσπη - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

λάσπη < άγνωστης ετυμολογίας[1]
Έχουν προταθεί αβέβαιες συνδέσεις όπως: [2] (ελληνιστική κοινή) ἑλεσπίς (έλος), αρχαία ελληνική θλάσπις (είδος βοτάνου), αρχαία ελληνική λάπη

Ουσιαστικό

λάσπη θηλυκό

  1. λάσπη, βούρκος
  2. υποστάθμη ή βυθός θάλασσας, λίμνης, ποταμού
  3. βρομιά
  4. (μεταφορικά) πονηρή σκέψη

Κλιτικοί τύποι
  • λάσπην (αιτιατική ενικού)
  • λάσπες (πληθυντικός)

Παράγωγα

Αναφορές
  1. λάσπη - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  2. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.