λασπώνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

λασπώνω < λάσπ(η) + -ώνω [1] ή (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική λασπώνω [2]

Προφορά

ΔΦΑ : /laˈspo.no/

Ρήμα

λασπώνω, πρτ.: λάσπωνα, στ.μέλλ.: θα λασπώσω, αόρ.: λάσπωσα, παθ.φωνή: λασπώνομαι, π.αόρ.: λασπώθηκα, μτχ.π.π.: λασπωμένος

(μεταβατικό & αμετάβατο) γεμίζω (ή λερώνω) με λάσπες
↪ Πού λάσπωσες τα παπούτσια σου;
(μεταφορικά) αμαυρώνω
(στη μαγειρική) για (συνήθως) ζυμαρικά που κολλάνε μεταξύ τους λόγω μη ανακατέματος
↪ Ανακάτεψε τα μακαρόνια για να μην λασπώσουν.

άλλες μορφές: λασπιάζω

Συγγενικά

απολασπώνω
ξελασπώνω, ξελασπώνομαι

→ και δείτε τη λέξη λάσπη

Κλίση

Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	λασπώνω	λάσπωνα	θα λασπώνω	να λασπώνω		λασπώνοντας
β' ενικ.	λασπώνεις	λάσπωνες	θα λασπώνεις	να λασπώνεις	λάσπωνε
γ' ενικ.	λασπώνει	λάσπωνε	θα λασπώνει	να λασπώνει
α' πληθ.	λασπώνουμε	λασπώναμε	θα λασπώνουμε	να λασπώνουμε
β' πληθ.	λασπώνετε	λασπώνατε	θα λασπώνετε	να λασπώνετε	λασπώνετε
γ' πληθ.	λασπώνουν(ε)	λάσπωναν λασπώναν(ε)	θα λασπώνουν(ε)	να λασπώνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		λάσπωσα	θα λασπώσω	να λασπώσω		λασπώσει
β' ενικ.		λάσπωσες	θα λασπώσεις	να λασπώσεις	λάσπωσε
γ' ενικ.		λάσπωσε	θα λασπώσει	να λασπώσει
α' πληθ.		λασπώσαμε	θα λασπώσουμε	να λασπώσουμε
β' πληθ.		λασπώσατε	θα λασπώσετε	να λασπώσετε	λασπώστε
γ' πληθ.		λάσπωσαν λασπώσαν(ε)	θα λασπώσουν(ε)	να λασπώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω λασπώσει	είχα λασπώσει	θα έχω λασπώσει	να έχω λασπώσει
β' ενικ.	έχεις λασπώσει	είχες λασπώσει	θα έχεις λασπώσει	να έχεις λασπώσει
γ' ενικ.	έχει λασπώσει	είχε λασπώσει	θα έχει λασπώσει	να έχει λασπώσει
α' πληθ.	έχουμε λασπώσει	είχαμε λασπώσει	θα έχουμε λασπώσει	να έχουμε λασπώσει
β' πληθ.	έχετε λασπώσει	είχατε λασπώσει	θα έχετε λασπώσει	να έχετε λασπώσει
γ' πληθ.	έχουν λασπώσει	είχαν λασπώσει	θα έχουν λασπώσει	να έχουν λασπώσει

Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	λασπώνομαι	λασπωνόμουν(α)	θα λασπώνομαι	να λασπώνομαι
β' ενικ.	λασπώνεσαι	λασπωνόσουν(α)	θα λασπώνεσαι	να λασπώνεσαι
γ' ενικ.	λασπώνεται	λασπωνόταν(ε)	θα λασπώνεται	να λασπώνεται
α' πληθ.	λασπωνόμαστε	λασπωνόμαστε λασπωνόμασταν	θα λασπωνόμαστε	να λασπωνόμαστε
β' πληθ.	λασπώνεστε	λασπωνόσαστε λασπωνόσασταν	θα λασπώνεστε	να λασπώνεστε	(λασπώνεστε)
γ' πληθ.	λασπώνονται	λασπώνονταν λασπωνόντουσαν	θα λασπώνονται	να λασπώνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		λασπώθηκα	θα λασπωθώ	να λασπωθώ		λασπωθεί
β' ενικ.		λασπώθηκες	θα λασπωθείς	να λασπωθείς	λασπώσου
γ' ενικ.		λασπώθηκε	θα λασπωθεί	να λασπωθεί
α' πληθ.		λασπωθήκαμε	θα λασπωθούμε	να λασπωθούμε
β' πληθ.		λασπωθήκατε	θα λασπωθείτε	να λασπωθείτε	λασπωθείτε
γ' πληθ.		λασπώθηκαν λασπωθήκαν(ε)	θα λασπωθούν(ε)	να λασπωθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω λασπωθεί	είχα λασπωθεί	θα έχω λασπωθεί	να έχω λασπωθεί		λασπωμένος
β' ενικ.	έχεις λασπωθεί	είχες λασπωθεί	θα έχεις λασπωθεί	να έχεις λασπωθεί
γ' ενικ.	έχει λασπωθεί	είχε λασπωθεί	θα έχει λασπωθεί	να έχει λασπωθεί
α' πληθ.	έχουμε λασπωθεί	είχαμε λασπωθεί	θα έχουμε λασπωθεί	να έχουμε λασπωθεί
β' πληθ.	έχετε λασπωθεί	είχατε λασπωθεί	θα έχετε λασπωθεί	να έχετε λασπωθεί
γ' πληθ.	έχουν λασπωθεί	είχαν λασπωθεί	θα έχουν λασπωθεί	να έχουν λασπωθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι λασπωμένος - είμαστε, είστε, είναι λασπωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν λασπωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν λασπωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι λασπωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι λασπωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι λασπωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι λασπωμένοι

Μεταφράσεις

λασπώνω

αγγλικά : get ^(en) covered with mud ^(en), getting ^(en) muddy ^(en)

Αναφορές

λασπώνω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
s.v. λάσπη - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

λασπώνω < λάσπ(η) + -ώνω

Ρήμα

λασπώνω

(μεταβατικό & αμετάβατο) λερώνω ή λερώνομαι με λάσπη, λασπώνω
(αμετάβατο) προσκολλώμαι με λάσπη

Ρηματικοί τύποι

ἐλάσπωσες
ἐλασπώθηκεν
λασπώνεις

Παράγωγα

λασπωμένος

Πηγές

λασπώνω - Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] λασπώνω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

[2] s.v. λάσπη - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.