δίνω

• δίδω (λόγιο)
• δώνω (λαϊκότροπο)

δίνω < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή δίδω με μεταπλασμό σε -νω [1] < αρχαία ελληνική δίδωμι

ΔΦΑ : /ˈði.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δί‐νω

δίνω, πρτ.: έδινα, στ.μέλλ.: θα δώσω, αόρ.: έδωσα/(έδωκα), παθ.φωνή: δίνομαι, π.αόρ.: δόθηκα, μτχ.π.π.: δοσμένος

1. μεταβιβάζω την κυριότητα ή τη χρήση ενός πράγματος σε κάποιον άλλον (με ή χωρίς αντάλλαγμα, μόνιμα ή προσωρινά)

   ↪ δώσε μου λίγο το μολύβι σου

   ↪ δώστε μια ελεημοσύνη

   ↪ Θα δώσω το αυτοκίνητό μου στο γιο μου και θα αγοράσω καινούργιο.

   ≈ συνώνυμα: παραχωρώ, μεταβιβάζω, πουλώ, χαρίζω, δανείζω

   ↪ (μεταφορικά) δε δόθηκε καμία υπόσχεση

2. μεταβιβάζω ένα αντικείμενο που κρατώ σε κάποιον άλλον για να το κρατά αυτός

   ↪ δώσε μου τη μια βαλίτσα να σε βοηθήσω

3. προσφέρω

   ↪ ένα κοριτσάκι έδωσε στην καλεσμένη μια ανθοδέσμη

4. προσφέρω τον εαυτό μου (ιδίως ερωτικά)

   ↪ Η νεαρή ερωτευμένη κοπέλα δόθηκε στον εραστή της με πάθος.

5. παραχωρώ

   ↪ δίνω τη θέση μου στο λεωφορείο σε έναν ηλικιωμένο

6. κάνω την ενέργεια που δηλώνει το ουσιαστικό που ακολουθεί
   1. (για χειρονομίες)

      ↪ δίνω ένα φιλί (φιλώ)

   2. (για χτυπήματα) χτυπώ κάποιον με, καταφέρω

      ↪ δίνω γροθιά, μπουνιά, κλοτσιά, σφαλιάρα κλπ

• δίνε του! φύγε!
• δίνω αέρα
• δίνω ένα μάθημα σε κάποιον: τιμωρώ παραδειγματικά κάποιον
• δίνω ένα χεράκι: βοηθώ κάποιον να τελειώσει μια εργασία
• δίνω ένα χέρι ξύλο: δέρνω
• δίνω εξετάσεις: εξετάζομαι
• δίνω μάθημα: εξετάζομαι σε κάποιο μάθημα
• δίνω το λόγο (της τιμής) μου: δεσμεύομαι ηθικά ότι θα κάνω αυτό που υποσχέθηκα
• δίνω το «παρών»: προσφέρομαι σε μια κοινή προσπάθεια
• δίνω υπόσχεση: υπόσχομαι
• μου τη δίνει: με εκνευρίζει
• τα δίνω όλα: προσφέρω τα πάντα, όλες μου τις δυνάμεις
• (να) του δίνω: φεύγω

θέματα δο-, δω-, δα-

• δίδω Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δίδω στο Βικιλεξικό
• δόση Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δοση στο Βικιλεξικό, με -δοσία
• δοτήρας
• δότης Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δότης στο Βικιλεξικό, με -δότρια, με -δότηση, με -δότημα, με -δοτώ, με -δοτικός
• δοτός
• δώρο & συγγενικά
• δάνειο & συγγενικά

σύνθετα του ρήματος και μορφές → δείτε και δίδω