φυσάω
Νέα ελληνικά (el)
Ετυμολογία
- φυσάω < φυσώ + νεότερο επίθημα -άω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική φυσῶ, συνηρημένος τύπος του φυσάω[1]
Προφορά
- ΔΦΑ : /fiˈsa.o/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : φυ‐σά‐ω
Ρήμα
φυσάω/φυσώ, αόρ.: φύσηξα/φύσησα, παθ.φωνή: φυσιέμαι, π.αόρ.: φυσήχτηκα/φυσήθηκα, μτχ.π.π.: φυσηγμένος/φυσημένος
- (μεταβατικό) εκπνέω με δύναμη πάνω σε κάτι
- ↪ φύσα το φαγητό σου να κρυώσει
- ※ Να 'ν' σπασμένοι οι δρόμοι, να φυσάει ο νότος / κι εγώ καταμονάχος και να λέω: τι πόλη! (Γιάννης Σκαρίμπας, Χαλκίδα)
- (αμετάβατο) αναπνέω με ένταση
- (για άνεμο) πνέω
- → δείτε τα απρόσωπα φυσάει, φυσά, φυσούσε, φύσαγε, φύσηξε και φύσησε
- (μεταβατικό) εκπνέω στο στόμιο κάποιου πνευστού μουσικού οργάνου για να παραχθεί ήχος
Εκφράσεις
- δεν πας να σε φυσήξει λίγος αέρας!
- όποιος καεί στο χυλό, φυσάει και το γιαούρτι
- όπου φυσάει ο άνεμος
- το φυσάει (το χρήμα) : είναι πολύ πλούσιος
- το φυσάει και δεν κρυώνει: για κάποια ενέργεια για την οποία μετανιώσαμε, αλλά δύσκολα αναστρέφονται οι συνέπειές της
- φύσα!
- φυσάει άλλος αέρας
Συγγενικά
ετυμολογικό πεδίο
φυσ-
φυσ-
Κλίση
Με θέματα φυσ-, φυσηξ-, φυσηχτ- φυσηγ-
Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | φυσάω - φυσώ | φυσούσα - φύσαγα | θα φυσάω - φυσώ | να φυσάω - φυσώ | φυσώντας | |
| β' ενικ. | φυσάς | φυσούσες - φύσαγες | θα φυσάς | να φυσάς | φύσα - φύσαγε | |
| γ' ενικ. | φυσάει - φυσά | φυσούσε - φύσαγε | θα φυσάει - φυσά | να φυσάει - φυσά | ||
| α' πληθ. | φυσάμε - φυσούμε | φυσούσαμε - φυσάγαμε | θα φυσάμε - φυσούμε | να φυσάμε - φυσούμε | ||
| β' πληθ. | φυσάτε | φυσούσατε - φυσάγατε | θα φυσάτε | να φυσάτε | φυσάτε | |
| γ' πληθ. | φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | φυσούσαν(ε) - φύσαγαν - φυσάγανε | θα φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | να φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | φύσηξα | θα φυσήξω | να φυσήξω | φυσήξει | ||
| β' ενικ. | φύσηξες | θα φυσήξεις | να φυσήξεις | φύσηξε, φύσηχ' | ||
| γ' ενικ. | φύσηξε | θα φυσήξει | να φυσήξει | |||
| α' πληθ. | φυσήξαμε | θα φυσήξουμε | να φυσήξουμε | |||
| β' πληθ. | φυσήξατε | θα φυσήξετε | να φυσήξετε | φυσήξτε, φυσήχτε | ||
| γ' πληθ. | φύσηξαν φυσήξαν(ε) |
θα φυσήξουν(ε) | να φυσήξουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω φυσήξει | είχα φυσήξει | θα έχω φυσήξει | να έχω φυσήξει | ||
| β' ενικ. | έχεις φυσήξει | είχες φυσήξει | θα έχεις φυσήξει | να έχεις φυσήξει | έχε φυσηγμένο | |
| γ' ενικ. | έχει φυσήξει | είχε φυσήξει | θα έχει φυσήξει | να έχει φυσήξει | ||
| α' πληθ. | έχουμε φυσήξει | είχαμε φυσήξει | θα έχουμε φυσήξει | να έχουμε φυσήξει | ||
| β' πληθ. | έχετε φυσήξει | είχατε φυσήξει | θα έχετε φυσήξει | να έχετε φυσήξει | έχετε φυσηγμένο | |
| γ' πληθ. | έχουν φυσήξει | είχαν φυσήξει | θα έχουν φυσήξει | να έχουν φυσήξει | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί) | ||||||
| Παρακείμενος | έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) φυσηγμένο | |||||
| Υπερσυντέλικος | είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) φυσηγμένο | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) φυσηγμένο | |||||
| Υποτακτική | να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) φυσηγμένο | |||||
Παθητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | φυσιέμαι | φυσιόμουν(α) | θα φυσιέμαι | να φυσιέμαι | ||
| β' ενικ. | φυσιέσαι | φυσιόσουν(α) | θα φυσιέσαι | να φυσιέσαι | ||
| γ' ενικ. | φυσιέται | φυσιόταν(ε) | θα φυσιέται | να φυσιέται | ||
| α' πληθ. | φυσιόμαστε | φυσιόμαστε φυσιόμασταν |
θα φυσιόμαστε | να φυσιόμαστε | ||
| β' πληθ. | φυσιέστε | φυσιόσαστε φυσιόσασταν |
θα φυσιέστε | να φυσιέστε | φυσιέστε | |
| γ' πληθ. | φυσιούνται | φυσιόνταν(ε) φυσιούνταν φυσιόντουσαν |
θα φυσιούνται | να φυσιούνται | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | φυσήχτηκα | θα φυσηχτώ | να φυσηχτώ | φυσηχτεί | ||
| β' ενικ. | φυσήχτηκες | θα φυσηχτείς | να φυσηχτείς | φυσήξου | ||
| γ' ενικ. | φυσήχτηκε | θα φυσηχτεί | να φυσηχτεί | |||
| α' πληθ. | φυσηχτήκαμε | θα φυσηχτούμε | να φυσηχτούμε | |||
| β' πληθ. | φυσηχτήκατε | θα φυσηχτείτε | να φυσηχτείτε | φυσηχτείτε | ||
| γ' πληθ. | φυσήχτηκαν φυσηχτήκαν(ε) |
θα φυσηχτούν(ε) | να φυσηχτούν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | έχω φυσηχτεί | είχα φυσηχτεί | θα έχω φυσηχτεί | να έχω φυσηχτεί | φυσηγμένος | |
| β' ενικ. | έχεις φυσηχτεί | είχες φυσηχτεί | θα έχεις φυσηχτεί | να έχεις φυσηχτεί | ||
| γ' ενικ. | έχει φυσηχτεί | είχε φυσηχτεί | θα έχει φυσηχτεί | να έχει φυσηχτεί | ||
| α' πληθ. | έχουμε φυσηχτεί | είχαμε φυσηχτεί | θα έχουμε φυσηχτεί | να έχουμε φυσηχτεί | ||
| β' πληθ. | έχετε φυσηχτεί | είχατε φυσηχτεί | θα έχετε φυσηχτεί | να έχετε φυσηχτεί | ||
| γ' πληθ. | έχουν φυσηχτεί | είχαν φυσηχτεί | θα έχουν φυσηχτεί | να έχουν φυσηχτεί | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι) | ||||||
| Παρακείμενος | είμαι, είσαι, είναι φυσηγμένος - είμαστε, είστε, είναι φυσηγμένοι | |||||
| Υπερσυντέλικος | ήμουν, ήσουν, ήταν φυσηγμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν φυσηγμένοι | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα είμαι, θα είσαι, θα είναι φυσηγμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι φυσηγμένοι | |||||
| Υποτακτική | να είμαι, να είσαι, να είναι φυσηγμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι φυσηγμένοι | |||||
Με θέματα φυσ-, φυσησ-, φυσηθ- φυση-
Ενεργητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | φυσάω - φυσώ | φυσούσα - φύσαγα | θα φυσάω - φυσώ | να φυσάω - φυσώ | φυσώντας | |
| β' ενικ. | φυσάς | φυσούσες - φύσαγες | θα φυσάς | να φυσάς | φύσα - φύσαγε | |
| γ' ενικ. | φυσάει - φυσά | φυσούσε - φύσαγε | θα φυσάει - φυσά | να φυσάει - φυσά | ||
| α' πληθ. | φυσάμε - φυσούμε | φυσούσαμε - φυσάγαμε | θα φυσάμε - φυσούμε | να φυσάμε - φυσούμε | ||
| β' πληθ. | φυσάτε | φυσούσατε - φυσάγατε | θα φυσάτε | να φυσάτε | φυσάτε | |
| γ' πληθ. | φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | φυσούσαν(ε) - φύσαγαν - φυσάγανε | θα φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | να φυσάν(ε) - φυσούν(ε) | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | φύσησα | θα φυσήσω | να φυσήσω | φυσήσει | ||
| β' ενικ. | φύσησες | θα φυσήσεις | να φυσήσεις | φύσα - φύσησε | ||
| γ' ενικ. | φύσησε | θα φυσήσει | να φυσήσει | |||
| α' πληθ. | φυσήσαμε | θα φυσήσουμε | να φυσήσουμε | |||
| β' πληθ. | φυσήσατε | θα φυσήσετε | να φυσήσετε | φυσήστε | ||
| γ' πληθ. | φύσησαν φυσήσαν(ε) |
θα φυσήσουν(ε) | να φυσήσουν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | |
| α' ενικ. | έχω φυσήσει | είχα φυσήσει | θα έχω φυσήσει | να έχω φυσήσει | ||
| β' ενικ. | έχεις φυσήσει | είχες φυσήσει | θα έχεις φυσήσει | να έχεις φυσήσει | έχε φυσημένο | |
| γ' ενικ. | έχει φυσήσει | είχε φυσήσει | θα έχει φυσήσει | να έχει φυσήσει | ||
| α' πληθ. | έχουμε φυσήσει | είχαμε φυσήσει | θα έχουμε φυσήσει | να έχουμε φυσήσει | ||
| β' πληθ. | έχετε φυσήσει | είχατε φυσήσει | θα έχετε φυσήσει | να έχετε φυσήσει | έχετε φυσημένο | |
| γ' πληθ. | έχουν φυσήσει | είχαν φυσήσει | θα έχουν φυσήσει | να έχουν φυσήσει | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί) | ||||||
| Παρακείμενος | έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) φυσημένο | |||||
| Υπερσυντέλικος | είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) φυσημένο | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) φυσημένο | |||||
| Υποτακτική | να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) φυσημένο | |||||
Παθητική φωνή
| Εξακολουθητικοί χρόνοι | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| πρόσωπα | Ενεστώτας | Παρατατικός | Εξ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | φυσιέμαι | φυσιόμουν(α) | θα φυσιέμαι | να φυσιέμαι | ||
| β' ενικ. | φυσιέσαι | φυσιόσουν(α) | θα φυσιέσαι | να φυσιέσαι | ||
| γ' ενικ. | φυσιέται | φυσιόταν(ε) | θα φυσιέται | να φυσιέται | ||
| α' πληθ. | φυσιόμαστε | φυσιόμαστε φυσιόμασταν |
θα φυσιόμαστε | να φυσιόμαστε | ||
| β' πληθ. | φυσιέστε | φυσιόσαστε φυσιόσασταν |
θα φυσιέστε | να φυσιέστε | φυσιέστε | |
| γ' πληθ. | φυσιούνται | φυσιόνταν(ε) φυσιούνταν φυσιόντουσαν |
θα φυσιούνται | να φυσιούνται | ||
| Συνοπτικοί χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Αόριστος | Συνοπτ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Απαρέμφατο | |
| α' ενικ. | φυσήθηκα | θα φυσηθώ | να φυσηθώ | φυσηθεί | ||
| β' ενικ. | φυσήθηκες | θα φυσηθείς | να φυσηθείς | φυσήσου | ||
| γ' ενικ. | φυσήθηκε | θα φυσηθεί | να φυσηθεί | |||
| α' πληθ. | φυσηθήκαμε | θα φυσηθούμε | να φυσηθούμε | |||
| β' πληθ. | φυσηθήκατε | θα φυσηθείτε | να φυσηθείτε | φυσηθείτε | ||
| γ' πληθ. | φυσήθηκαν φυσηθήκαν(ε) |
θα φυσηθούν(ε) | να φυσηθούν(ε) | |||
| Συντελεσμένοι χρόνοι | ||||||
| πρόσωπα | Παρακείμενος | Υπερσυντέλικος | Συντελ. Μέλλ. | Υποτακτική | Προστακτική | Μετοχή |
| α' ενικ. | έχω φυσηθεί | είχα φυσηθεί | θα έχω φυσηθεί | να έχω φυσηθεί | φυσημένος | |
| β' ενικ. | έχεις φυσηθεί | είχες φυσηθεί | θα έχεις φυσηθεί | να έχεις φυσηθεί | ||
| γ' ενικ. | έχει φυσηθεί | είχε φυσηθεί | θα έχει φυσηθεί | να έχει φυσηθεί | ||
| α' πληθ. | έχουμε φυσηθεί | είχαμε φυσηθεί | θα έχουμε φυσηθεί | να έχουμε φυσηθεί | ||
| β' πληθ. | έχετε φυσηθεί | είχατε φυσηθεί | θα έχετε φυσηθεί | να έχετε φυσηθεί | ||
| γ' πληθ. | έχουν φυσηθεί | είχαν φυσηθεί | θα έχουν φυσηθεί | να έχουν φυσηθεί | ||
| Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι) | ||||||
| Παρακείμενος | είμαι, είσαι, είναι φυσημένος - είμαστε, είστε, είναι φυσημένοι | |||||
| Υπερσυντέλικος | ήμουν, ήσουν, ήταν φυσημένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν φυσημένοι | |||||
| Συντελ. Μέλλ. | θα είμαι, θα είσαι, θα είναι φυσημένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι φυσημένοι | |||||
| Υποτακτική | να είμαι, να είσαι, να είναι φυσημένος - να είμαστε, να είστε, να είναι φυσημένοι | |||||
Μεταφράσεις
Αναφορές
- φυσάω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Αρχαία ελληνικά (grc)
Ρήμα
φυσάω [ῡ] / φυσῶ
- φουσκώνω εγώ
- ↪ ἡ γαστὴρ ἐπεφύσητό μου (η φουσκωμένη κοιλιά)
- φουσκώνω κάτι, το διαστέλλω
- ↪ ἀσκοί πεφυσαμένοι
- ↪ φυσών την γνάθον (φουσκώνω τα μάγουλα καθώ ξυρίζομαι)
- ρουθουνίζω, θυμώνω, αγανακτώ, "φυσάω-ξεφυσάω"
- ↪ εἰπέ μοι, τί δεινὰ φυσᾷς αἱματηρὸν ὄμμ᾽ ἔχων;
- περηφανεύομαι
- ↪ οὐκ ἐφύσων οἱ Λάκωνες ὡς ἀπόρθητοί ποτε;
- φυσώ μουσικό όργανο, παίζω μουσική
- τα παραφουσκώνω, υπερβάλλω (για να ξεγελάσω κάποιον ή με αποτέλεσμα να γελαστώ εγώ έχοντας υπερβάλει στις εκτιμήσεις μου)
- ιωνικός τύπος : μετοχή φυσέων
Συγγενικά
- → δείτε τη λέξη φῦσα
Σύνθετα
και δείτε τα παράγωγά τους
- ἀναφυσάω
- ἀντιφυσάω
- ἀποφυσάω
- διαφυσάω
- ἐγκαταφυσάω
- ἐκφυσάω
- ἐμφυσάω
- ἐπαναφυσάω
- καταφυσάω
- παραφυσάω
- προαναφυσάω
- προεμφυσάω
- προσαναφυσάω
- προσεμφυσάω
- προσφυσάω
- συμφυσάω
- ὑπερφυσάομαι
- ὑποφυσάω
Κλίση
- → λείπει η κλίση
Πηγές
- φυσάω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- φυσάω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.