-ηρός

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός      
γένη → αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική ο -ηρός η -ηρή το -ηρό
      γενική του -ηρού της -ηρής του -ηρού
    αιτιατική τον -ηρό τη(ν) -ηρή το -ηρό
     κλητική -ηρέ -ηρή -ηρό
↓ πτώσεις   πληθυντικός  
γένη → αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική οι -ηροί οι -ηρές τα -ηρά
      γενική των -ηρών των -ηρών των -ηρών
    αιτιατική τους -ηρούς τις -ηρές τα -ηρά
     κλητική -ηροί -ηρές -ηρά
Κατηγορία όπως «καλός» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

-ηρός < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική -ηρός σε αρχαίες λέξεις < λέξεις με θέμα που έληγε σε -η + -ρός [1][2]

Επίθημα

-ηρός, -ή, -ό

  • κατάληξη επιθέτων (στο αρσενικό γένος) που δηλώνει ότι κάποιος έχει σε μεγάλο βαθμό την ιδιότητα που δηλώνει το πρώτο συνθετικό, ότι έχει πλησμονή, είναι πλήρης του πρώτου συνθετικού
    λυπηρός (πολλή λύπη, πλήρης θλίψεων)
    ηχηρός (πολύς θόρυβος, δυνατός θόρυβος)
    δαπανηρός ( πολλές δαπάνες)
  • Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -ηρός στο Βικιλεξικό

όπως ενδεικτικά

Επίσης:

Αναφορές
  1. -ηρός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  2. -ηρός - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)


Αρχαία ελληνικά (grc)
γένη → αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
↓ πτώσεις       ενικός      
ονομαστική ὁ -ηρός ἡ -ηρᾱ́ τὸ -ηρόν
      γενική τοῦ -ηροῦ τῆς -ηρᾶς τοῦ -ηροῦ
      δοτική τῷ -ηρῷ τῇ -ηρᾷ τῷ -ηρῷ
    αιτιατική τὸν -ηρόν τὴν -ηρᾱ́ν τὸ -ηρόν
     κλητική ὦ! -ηρέ -ηρᾱ́ -ηρόν
↓ πτώσεις   πληθυντικός  
ονομαστική οἱ -ηροί αἱ -ηραί τὰ -ηρᾰ́
      γενική τῶν -ηρῶν τῶν -ηρῶν τῶν -ηρῶν
      δοτική τοῖς -ηροῖς ταῖς -ηραῖς τοῖς -ηροῖς
    αιτιατική τοὺς -ηρούς τὰς -ηρᾱ́ς τὰ -ηρᾰ́
     κλητική ὦ! -ηροί -ηραί -ηρᾰ́
    δυϊκός  
ονομ-αιτ-κλ τὼ -ηρώ τὼ -ηρᾱ́ τὼ -ηρώ
      γεν-δοτ τοῖν -ηροῖν τοῖν -ηραῖν τοῖν -ηροῖν
2η&1η κλίση, Κατηγορία 'ξηρός' όπως «ξηρός» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

-ηρός < λέξεις με θέμα που έληγε σε -η + -ρός όπως δαπανηρός με επέκταση σε άλλα θέματα [1]

Επίθημα

-ηρός, -ά, -όν
  • Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -ηρός στο Βικιλεξικό

Αναφορές
  1. -ηρός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.