διαβήτης

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ο διαβήτης οι διαβήτες
      γενική του διαβήτη των διαβητών
    αιτιατική τον διαβήτη τους διαβήτες
     κλητική διαβήτη διαβήτες
Κατηγορία όπως «ναύτης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά
Διαβήτες για χάραξη κύκλων.

Ετυμολογία

διαβήτης < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική διαβήτης < διαβαίνω < δια- + βαίνω (επειδή το σχήμα μοιάζει με τεντωμένα σκέλη

Προφορά
ΔΦΑ : /ðʝaˈvi.tis/ & /ði̯aˈvi.tis/
τυπογραφικός συλλαβισμός : δι‐α‐βή‐της

Ουσιαστικό

διαβήτης αρσενικό

  1. (γεωμετρία) όργανο που χρησιμοποιείται στη γεωμετρία για τη χάραξη κύκλων
    ↪ χαράξτε κύκλο με κέντρο Ο και ακτίνα 5 cm
    ≈ συνώνυμα: κομπάσο, κουμπάσο, περγέλι, πριέλι
  2. (ιατρική) μεταβολική πάθηση που χαρακτηρίζεται από την αυξημένη παρουσία σακχάρου στο αίμα και οφείλεται σε ελλιπή έκκριση ινσουλίνης
    ≈ συνώνυμα: ζάχαρο, σακχαροδιαβήτης, σακχαρώδης διαβήτης

Εκφράσεις

Συγγενικά

→ και δείτε τις λέξεις διαβαίνω, διά και βαίνω

Μεταφράσεις
    γεωμετρικό όργανο
    πάθηση

Αναφορές
  1. διαβήτης - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας


Αρχαία ελληνικά (grc)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ὁ διαβήτης οἱ διαβῆται
      γενική τοῦ διαβήτου τῶν διαβητῶν
      δοτική τῷ διαβήτῃ τοῖς διαβήταις
    αιτιατική τὸν διαβήτην τοὺς διαβήτᾱς
     κλητική ὦ! διαβῆτᾰ διαβῆται
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  διαβήτᾱ
γεν-δοτ τοῖν  διαβήταιν
1η κλίση, ομάδα 'στρατιώτης', Κατηγορία 'στρατιώτης' όπως «στρατιώτης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

διαβήτης < διαβαίνω (επειδή μοιάζει με τα πόδια κάποιου που "διαβαίνει" κάτι)
διαβήτης < διαβαίνω (επείδη το ένα άκρο του οργάνου βαίνει από σημείο σε σημείο διά μέσω του άλλου σταθερού ακρου)

Ουσιαστικό

διαβήτης αρσενικό

  1. διαβήτης
  2. (ελληνιστική σημασία) η ασθένεια διαβήτης

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.