εἰκών

εἰκών < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική εἰκών

ΑΠΟΓΟΝΟΙ: → δείτε  εἰκών (αρχαία ελληνικά)

εἰκών θηλυκό

1. (ζωγραφική) ζωγραφιά
2. ομοίωμα
3. εικόνα, απεικόνιση αγίων προσώπων

• εἰκόνα
• 'κόνα

• εἰκονο- Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα εἰκονο- στο Βικιλεξικό

• εικών -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].

εἰκών < Ϝεικ-ών < πιθανόν πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *weyk- (μοιάζω) όπως και στο εἰκάζω, εἰκῇ. Δεν έχουν βρεθεί ομόρριζα σε ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. [1]

εἰκών, -όνος θηλυκό

1. ομοίωμα προσωπογραφίας
2. άγαλμα

   ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχίνης, Κατὰ Κτησιφῶντος, 103

   δεησόμενον τὸ μὲν τάλαντον ἀφεῖναι τῇ πόλει, ἐπαγγελλόμενον δ᾽ αὐτῷ χαλκῆν εἰκόνα σταθήσεσθαι ἐν Ὠρεῷ.

   για να τον παρακαλέσει να χαρίσει το τάλαντο στην πόλη, με την υπόσχεση ότι θα του έστηναν χάλκινο ανδριάντα στον Ωρεό.

   Μετάφραση (2012): Αθανάσιος Ι. Γιαγκόπουλος, Θεσσαλονίκη:Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας @greek‑language.gr

3. ομοιότητα
4. είδωλο σε καθρέφτη
5. φάντασμα, εικόνα φαινομένου, εικόνα νοητής ιδέας

• ποιητικός & ιωνικός τύπος : αιτιατική, χωρίς ονομαστική: εἰκώ

• κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωσιν

• εἰκονο- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα εἰκονο- στο Βικιλεξικό

εἰκών (αρχαία ελληνικά)

⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: εἰκών, εἰκόνα

⇒ νέα ελληνικά: εικόνα

↷ ρωσικά: икона (ikona)

↷ γαλλικά: icône

↷ ισπανικά: icono

↷ αραβικά: أيقونة (ʾayqūna)

↷ λατινικά: icon

↷ αγγλικά: icon

• εἰκών - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• εἰκών - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.