άδειος
Νέα ελληνικά (el)
| ↓ πτώσεις | ενικός | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
| ονομαστική | ο | άδειος | η | άδεια | το | άδειο |
| γενική | του | άδειου | της | άδειας | του | άδειου |
| αιτιατική | τον | άδειο | την | άδεια | το | άδειο |
| κλητική | άδειε | άδεια | άδειο | |||
| ↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
| γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
| ονομαστική | οι | άδειοι | οι | άδειες | τα | άδεια |
| γενική | των | άδειων | των | άδειων | των | άδειων |
| αιτιατική | τους | άδειους | τις | άδειες | τα | άδεια |
| κλητική | άδειοι | άδειες | άδεια | |||
| Προφέρεται με συνίζηση ως παροξύτονο. | ||||||
| ομάδα 'ωραίος', Κατηγορία όπως «ωραίος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές | ||||||
Ετυμολογία
- άδειος < Κατά τον Ευάγγλο Πετρούνια στο Λεξικό «Τριανταφυλλίδη»[1] αδει(άζω) + -ος (αναδρομικός σχηματισμός) κατά το άγιος < → δείτε αρχαία ελληνική ἄδεια
- Κατά τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη[2] (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ἄδειος < ἀδειάζω (αναδρομικός σχηματισμός) < → δείτε αρχαία ελληνική ἄδεια
Προφορά
- ΔΦΑ : /ˈa.ðʝos/ (με συνίζηση - συγκρίνετε με το ουσιαστικό άδεια)
- τυπογραφικός συλλαβισμός : ά‐δειος
Επίθετο
άδειος, -α, -ο
- χωρίς περιεχόμενο
- ↪ το ποτήρι δεν έχει καθόλου νερό, είναι άδειο
- (για χώρους) χωρίς ανθρώπους
- (για θέση) που δεν είναι κατειλημμένος
- (μεταφορικά) χωρίς νόημα, χωρίς σκοπό
- ↪ η ζωή μου είναι άδεια
- που αδειάζει, που έχει ελεύθερο χρόνο
Εκφράσεις
- ρίχνω άδεια για να πιάσω γεμάτα: προσπαθώ να εκμαιεύσω πληροφορίες, "ψαρεύω"
Μεταφράσεις
Αναφορές
- άδειος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- «άδεια», ετυμολογικό πεδίο - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.