σφαῖρα

Αρχαία ελληνικά (grc)

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	σφαῖρᾰ	αἱ	σφαῖραι
γενική	τῆς	σφαίρᾱς	τῶν	σφαιρῶν
δοτική	τῇ	σφαίρᾳ	ταῖς	σφαίραις
αιτιατική	τὴν	σφαῖρᾰν	τὰς	σφαίρᾱς
κλητική ὦ!		σφαῖρᾰ		σφαῖραι
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		σφαῖρᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		σφαίραιν
Εδώ, το καθαρό α (που ακολουθεί το ρ ή φωνήεν) δεν είναι μακρό, αλλά κατ' εξαίρεσιν, βραχύ.
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σφαῖρα' όπως «σφαῖρα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

σφαῖρα < ετυμολογικές προτάσεις:

*σφαρ-jα (όπως π.χ. τα μοῖρα, πεῖρα, σπεῖρα), μεταπτωτική βαθμίδα για την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *sp(h)er- (πηδώ, κατοπινή σημασία: τινάζω, αναβλύζω) που συνδέεται με το ρήμα σπαργάω / σπαργῶ. Σ' αυτήν την περίπτωση συνδέεται με το σπαίρω (και το σπαρταράω), σφῦρα, σφυρόν[1]
Κατά τον Beekes[2] το αρχικό σύμπλεγμα σφ- δεν εξηγείται ικανοποιητικά ως προερχόμενο από σπ- του σπαίρω. Σημειώνει, ότι δεν υπήρχαν συγγενή έξω από τα αρχαία ελληνικά.

σφαῖρα θηλυκό

ετυμολογικό πεδίο
σφαιρ-

και σύνθετα

σφαίρα - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.

σφαῖρα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
σφαῖρα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.