ρήγας

Νέα ελληνικά (el)
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ο ρήγας οι ρηγάδες
      γενική του ρήγα των ρηγάδων
    αιτιατική τον ρήγα τους ρηγάδες
     κλητική ρήγα ρηγάδες
Συγκρίνετε με την κλίση του κύριου ονόματος Ρήγας.
Κατηγορία όπως «ρήγας» - Παράρτημα:Ουσιαστικά
Ο ρήγας πίκα ή μπαστούνι.

Ετυμολογία

ρήγας < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ρήγας

Προφορά
ΔΦΑ : /ˈɾi.ɣas/
τυπογραφικός συλλαβισμός : ρή‐γας

Ουσιαστικό

ρήγας αρσενικό

  1. (θηλυκό: ρήγισσα και ρήγαινα, λαϊκότροπο ή ιδιωματικό ή στη γλώσσα των παραμυθιών) ο βασιλιάς, ο ανώτατος άρχοντας
    ※  νάνι του ρήγα το παιδί, του βασιλιά τ' αγγόνι (παραδοσιακό νανούρισμα) (Χρειάζεται τεκμηρίωση…)
    ≈ συνώνυμα: αυτοκράτορας, μονάρχης
  2. (χαρτοπαίγνιο θηλυκό: ντάμα) ένα από τα τραπουλόχαρτα, το οποίο φέρει την εικόνα ενός βασιλιά
    ↪ ρήγας σπαθί
    ≈ συνώνυμα: παπάς

Συγγενικά

Μεταφράσεις

συμπληρώνουμε μετάφραση, μόνο αν υπάρχει ιδιαίτερη λαϊκότροπη λέξη για τη σημασία βασιλιάς

    λαϊκότροπη λέξη για τον βασιλιά
    το τραπουλόχαρτο

Αναφορές
  1. ρήγας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας


Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

ρήγας < ρήξ < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή ῥήξ από την αιτιατική ενικού «τὸν ῥῆγα » [1] < λατινική rex, γενική regis (τίτλος του βασιλιά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας)

Ουσιαστικό

ρήγας αρσενικό (τύποι θηλυκού: → δείτε στο ρήγαινα)

  • μορφή του ρήξ πιθανόν μετά τον 12ο αιώνα
    άλλες μορφές: ρήας (και μεσαιωνικά κυπριακά)
    για τις γραφές με δασυνόμενο ῥ,όπως σε μερικά λεξικά: χρειάζεται κείμενο ή κώδικας μ' αυτή τη γραφή

Κλιτικοί τύπο
  • ρηγός (γενική ενικού)
  • ρήγαν (αιτιατική ενικού)
  • ρηγάδες (πληθυντικός)

Αναφορές
  1. ρήγας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.