πρωτο-

πρωτο- < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική πρωτο- < πρῶτο(ς)

• για τους σύγχρονους όρους < λόγιο ενδογενές δάνειο: διαγλωσσική ορολογία proto- < αρχαία ελληνική πρωτο-[1]

ΔΦΑ : /pɾo.to/

τυπογραφικός συλλαβισμός : πρω‐το-

πρωτο-
πρώτο συνθετικό που δηλώνει

1. (σε σύνθετα ρήματα) κάτι που έγινε για πρώτη φορά

   πρωτοεμφανίζομαι

2. (σε σύνθετα επίθετα)
   1. κάτι που έπαθε το προσδιοριζόμενο για πρώτη φορά

      πρωτοφανέρωτος, πρωτάκουστος

   2. (ιστορία, αρχαιολογία, επιστήμες) η πρώτη χρονική περίοδος

      πρωτοελληνική γλώσσα, πρωτομινωικός πολιτισμός

      ≠ αντώνυμα: υστερο-

   3. (ταξινομία, βιολογία) πρώιμη κατηγορία όντων

      πρωτόζωο

3. (σε σύνθετα ουσιαστικά)
   1. την πρώτη εμφάνιση του προσδιοριζομένου

      πρωτοβρόχι

   2. την πρωτιά στην ιεραρχία, το κατεξοχήν πρόσωπο

      πρωτομάστορας, πρωθυπουργός, πρωτοπαλίκαρο

   3. την πρώτη βαθμίδα σε μια κλίμακα

      πρωτοετής φοιτητής

      → δείτε και τα συνθετικά όπως δευτερο-, τριτο- και τεταρτο-

• πρωτό- (όταν τονίζεται στη σύνθεση)
• πρωτ- (όταν το β' συνθετικό αρχίζει με φωνήεν)
• πρωθ- (όταν το β' συνθετικό άρχιζε με δασυνόμενο φωνήεν)

• Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτο- στο Βικιλεξικό
• Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτό- στο Βικιλεξικό
• Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτ- στο Βικιλεξικό
• Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωθ- στο Βικιλεξικό

• → δείτε τη λέξη πρώτος & την αρχαία ελληνική πρῶτος

πρωτο- < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική πρωτο- < πρῶτο(ς)

πρωτο-

• πρώτο συνθετικό που δηλώνει
  1. κάτι που γίνεται για πρώτη φορά

     πρωτότοκος

  2. πρώτη θέση στην ιεραρχία (ιδίως σε τίτλους)

     πρωτοσπαθάριος

     πρωτόγηρος

     πρωτάγγελος

     πρωθαλιεύς (για το Χριστό)

• πρωτό- (όταν τονίζεται στη σύνθεση)
• πρωτ- (όταν το β' συνθετικό αρχίζει με φωνήεν)
• πρωθ- (όταν το β' συνθετικό αρχίζει με δασυνόμενο φωνήεν)

• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτο- στο Βικιλεξικό
• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτό- στο Βικιλεξικό
• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτ- στο Βικιλεξικό
• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωθ- στο Βικιλεξικό

πρωτο- < πρῶτο(ς)

πρωτο-

• πρώτο συνθετικό που δηλώνει
  1. κάτι που γίνεται για πρώτη φορά

     πρωτοδαής (που μαθαίνει για πρώτη φορά)

     πρωτόγονος (πρωτότοκος, ο πρώτος γόνος)

     πρωταίτιος

     πρωθήβης

     ≠ αντώνυμα: ὑστερο-

  2. πρώτη θέση στην ιεραρχία

     πρωταγωνιστής

• πρωτό- (όταν τονίζεται στη σύνθεση)
• πρωτ- (όταν το β' συνθετικό αρχίζει με φωνήεν)
• πρωθ- (όταν το β' συνθετικό αρχίζει με δασυνόμενο φωνήεν)

• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτο- στο Βικιλεξικό
• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτό- στο Βικιλεξικό
• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωτ- στο Βικιλεξικό
• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα πρωθ- στο Βικιλεξικό