νοικοκυρεύω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

νοικοκυρεύω < είτε νοικοκύρ(ης) + -εύω,[1] όπως και η μεσαιωνική ελληνική οἰκοκυρεύω[2] είτε κληρονομημένο από τη μεσαιωνική ελληνική νοικοκυρεύω, [3][4] μορφή του οἰκοκυρεύω.

Προφορά

ΔΦΑ : /ni.ko.ciˈɾe.vo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : νοι‐κο‐κυ‐ρεύ‐ω

Ρήμα

νοικοκυρεύω, αόρ.: νοικοκύρεψα, παθ.φωνή: νοικοκυρεύομαι, π.αόρ.: νοικοκυρεύτηκα, μτχ.π.π.: νοικοκυρεμένος

καθαρίζω και τακτοποιώ ένα χώρο και τα πράγματα που βρίσκονται σε αυτόν
≈ συνώνυμα: συγυρίζω, συμμαζεύω
βάζω σε τάξη, οργανώνω
εξασφαλίζω άνετη και τακτοποιημένη ζωή σε κάποιον
(μεταφορικά, σκωπτικό) κλέβω από κάποιον

νοικοκερεύω

Συγγενικά

→ και δείτε τις λέξεις νοικοκύρης, οίκος και κύριος

Κλίση

Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	νοικοκυρεύω	νοικοκύρευα	θα νοικοκυρεύω	να νοικοκυρεύω		νοικοκυρεύοντας
β' ενικ.	νοικοκυρεύεις	νοικοκύρευες	θα νοικοκυρεύεις	να νοικοκυρεύεις	νοικοκύρευε
γ' ενικ.	νοικοκυρεύει	νοικοκύρευε	θα νοικοκυρεύει	να νοικοκυρεύει
α' πληθ.	νοικοκυρεύουμε	νοικοκυρεύαμε	θα νοικοκυρεύουμε	να νοικοκυρεύουμε
β' πληθ.	νοικοκυρεύετε	νοικοκυρεύατε	θα νοικοκυρεύετε	να νοικοκυρεύετε	νοικοκυρεύετε
γ' πληθ.	νοικοκυρεύουν(ε)	νοικοκύρευαν νοικοκυρεύαν(ε)	θα νοικοκυρεύουν(ε)	να νοικοκυρεύουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		νοικοκύρεψα	θα νοικοκυρέψω	να νοικοκυρέψω		νοικοκυρέψει
β' ενικ.		νοικοκύρεψες	θα νοικοκυρέψεις	να νοικοκυρέψεις	νοικοκύρεψε
γ' ενικ.		νοικοκύρεψε	θα νοικοκυρέψει	να νοικοκυρέψει
α' πληθ.		νοικοκυρέψαμε	θα νοικοκυρέψουμε	να νοικοκυρέψουμε
β' πληθ.		νοικοκυρέψατε	θα νοικοκυρέψετε	να νοικοκυρέψετε	νοικοκυρέψτε
γ' πληθ.		νοικοκύρεψαν νοικοκυρέψαν(ε)	θα νοικοκυρέψουν(ε)	να νοικοκυρέψουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω νοικοκυρέψει	είχα νοικοκυρέψει	θα έχω νοικοκυρέψει	να έχω νοικοκυρέψει
β' ενικ.	έχεις νοικοκυρέψει	είχες νοικοκυρέψει	θα έχεις νοικοκυρέψει	να έχεις νοικοκυρέψει	έχε νοικοκυρεμένο
γ' ενικ.	έχει νοικοκυρέψει	είχε νοικοκυρέψει	θα έχει νοικοκυρέψει	να έχει νοικοκυρέψει
α' πληθ.	έχουμε νοικοκυρέψει	είχαμε νοικοκυρέψει	θα έχουμε νοικοκυρέψει	να έχουμε νοικοκυρέψει
β' πληθ.	έχετε νοικοκυρέψει	είχατε νοικοκυρέψει	θα έχετε νοικοκυρέψει	να έχετε νοικοκυρέψει	έχετε νοικοκυρεμένο
γ' πληθ.	έχουν νοικοκυρέψει	είχαν νοικοκυρέψει	θα έχουν νοικοκυρέψει	να έχουν νοικοκυρέψει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) νοικοκυρεμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) νοικοκυρεμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) νοικοκυρεμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) νοικοκυρεμένο

Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	νοικοκυρεύομαι	νοικοκυρευόμουν(α)	θα νοικοκυρεύομαι	να νοικοκυρεύομαι
β' ενικ.	νοικοκυρεύεσαι	νοικοκυρευόσουν(α)	θα νοικοκυρεύεσαι	να νοικοκυρεύεσαι
γ' ενικ.	νοικοκυρεύεται	νοικοκυρευόταν(ε)	θα νοικοκυρεύεται	να νοικοκυρεύεται
α' πληθ.	νοικοκυρευόμαστε	νοικοκυρευόμαστε νοικοκυρευόμασταν	θα νοικοκυρευόμαστε	να νοικοκυρευόμαστε
β' πληθ.	νοικοκυρεύεστε	νοικοκυρευόσαστε νοικοκυρευόσασταν	θα νοικοκυρεύεστε	να νοικοκυρεύεστε	(νοικοκυρεύεστε)
γ' πληθ.	νοικοκυρεύονται	νοικοκυρεύονταν νοικοκυρευόντουσαν	θα νοικοκυρεύονται	να νοικοκυρεύονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		νοικοκυρεύτηκα	θα νοικοκυρευτώ	να νοικοκυρευτώ		νοικοκυρευτεί
β' ενικ.		νοικοκυρεύτηκες	θα νοικοκυρευτείς	να νοικοκυρευτείς	νοικοκυρέψου
γ' ενικ.		νοικοκυρεύτηκε	θα νοικοκυρευτεί	να νοικοκυρευτεί
α' πληθ.		νοικοκυρευτήκαμε	θα νοικοκυρευτούμε	να νοικοκυρευτούμε
β' πληθ.		νοικοκυρευτήκατε	θα νοικοκυρευτείτε	να νοικοκυρευτείτε	νοικοκυρευτείτε
γ' πληθ.		νοικοκυρεύτηκαν νοικοκυρευτήκαν(ε)	θα νοικοκυρευτούν(ε)	να νοικοκυρευτούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω νοικοκυρευτεί	είχα νοικοκυρευτεί	θα έχω νοικοκυρευτεί	να έχω νοικοκυρευτεί		νοικοκυρεμένος
β' ενικ.	έχεις νοικοκυρευτεί	είχες νοικοκυρευτεί	θα έχεις νοικοκυρευτεί	να έχεις νοικοκυρευτεί
γ' ενικ.	έχει νοικοκυρευτεί	είχε νοικοκυρευτεί	θα έχει νοικοκυρευτεί	να έχει νοικοκυρευτεί
α' πληθ.	έχουμε νοικοκυρευτεί	είχαμε νοικοκυρευτεί	θα έχουμε νοικοκυρευτεί	να έχουμε νοικοκυρευτεί
β' πληθ.	έχετε νοικοκυρευτεί	είχατε νοικοκυρευτεί	θα έχετε νοικοκυρευτεί	να έχετε νοικοκυρευτεί
γ' πληθ.	έχουν νοικοκυρευτεί	είχαν νοικοκυρευτεί	θα έχουν νοικοκυρευτεί	να έχουν νοικοκυρευτεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι νοικοκυρεμένος - είμαστε, είστε, είναι νοικοκυρεμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν νοικοκυρεμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν νοικοκυρεμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι νοικοκυρεμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι νοικοκυρεμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι νοικοκυρεμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι νοικοκυρεμένοι

Μεταφράσεις

νοικοκυρεύω

αγγλικά : tidy ^(en), provide for ^(en)
γαλλικά : faire ^(fr) le ménage ^(fr), mettre ^(fr) en ordre ^(fr), ranger ^(fr)
γερμανικά : aufräumen ^(de)

Αναφορές

νοικοκυρεύω - Ανδριώτης, Νικόλαος Παντελής (1983) Ετυμολογικό λεξικό της κοινής νεοελληνικής. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη). ISBN 960‑231‑036‑7. Έκδοση 3η, φωτοτυπική με διορθώσεις και προσθήκες του συγγραφέα. (1η έκδ:1951, 2η έκδ:1967)
νοικοκυρεύω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
νοικοκυρεύω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
s.v. νοικοκύρης - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

νοικοκυρεύω < → λείπει η ετυμολογία

Ρήμα

νοικοκυρεύω

άλλη μορφή του οἰκοκυρεύω
άλλες μορφές: νοικοκυρεύγω

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] νοικοκυρεύω - Ανδριώτης, Νικόλαος Παντελής (1983) Ετυμολογικό λεξικό της κοινής νεοελληνικής. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη). ISBN 960‑231‑036‑7. Έκδοση 3η, φωτοτυπική με διορθώσεις και προσθήκες του συγγραφέα. (1η έκδ:1951, 2η έκδ:1967)

[2] νοικοκυρεύω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

[3] νοικοκυρεύω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

[4] s.v. νοικοκύρης - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.