αντιλαμβάνομαι

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

αντιλαμβάνομαι < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική ἀντιλαμβάνομαι.[1][2][3] Συγχρονικά αναλύεται σε αντι- + λαμβάνομαι, παθητική φωνή του λαμβάνω

Προφορά
ΔΦΑ : /an.di.laɱˈva.no.me/
τυπογραφικός συλλαβισμός : α‐ντι‐λαμ‐βά‐νο‐μαι
παλιότερος συλλαβισμός : αν‐τι‐λαμ‐βά‐νο‐μαι

Ρήμα

αντιλαμβάνομαι, μτχ.π.ε.: αντιλαμβανόμενος, π.αόρ.: αντιλήφθηκα (αποθετικό ρήμα) σπάνιο ενεργητικό, άλλης σημασίας: αντιλαμβάνω[4]

  1. καταλαβαίνω κάτι χάρη στις αισθήσεις μου
  2. καταλαβαίνω κάτι μέσω της σκέψης

σπάνιοι τύποι: [5]

  • αντιλαμβαίνομαι
  • αντιλήβομαι

Συνώνυμα

Συγγενικά

Κλίση
  • (σπάνιο) αντιλαμβάνω με διαφορετική σημασία
    Παθητική φωνή
Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα Ενεστώτας Παρατατικός Εξ. Μέλλ. Υποτακτική Προστακτική Μετοχή
α' ενικ. αντιλαμβάνομαι αντιλαμβανόμουν(α) θα αντιλαμβάνομαι να αντιλαμβάνομαι αντιλαμβανόμενος
β' ενικ. αντιλαμβάνεσαι αντιλαμβανόσουν(α) θα αντιλαμβάνεσαι να αντιλαμβάνεσαι
γ' ενικ. αντιλαμβάνεται αντιλαμβανόταν(ε) θα αντιλαμβάνεται να αντιλαμβάνεται
α' πληθ. αντιλαμβανόμαστε αντιλαμβανόμαστε
αντιλαμβανόμασταν		 θα αντιλαμβανόμαστε να αντιλαμβανόμαστε
β' πληθ. αντιλαμβάνεστε αντιλαμβανόσαστε
αντιλαμβανόσασταν		 θα αντιλαμβάνεστε να αντιλαμβάνεστε (αντιλαμβάνεστε)
γ' πληθ. αντιλαμβάνονται αντιλαμβάνονταν
αντιλαμβανόντουσαν		 θα αντιλαμβάνονται να αντιλαμβάνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα Αόριστος Συνοπτ. Μέλλ. Υποτακτική Προστακτική Απαρέμφατο
α' ενικ. αντιλήφθηκα θα αντιληφθώ να αντιληφθώ αντιληφθεί
β' ενικ. αντιλήφθηκες θα αντιληφθείς να αντιληφθείς αντιλήψου
γ' ενικ. αντιλήφθηκε θα αντιληφθεί να αντιληφθεί
α' πληθ. αντιληφθήκαμε θα αντιληφθούμε να αντιληφθούμε
β' πληθ. αντιληφθήκατε θα αντιληφθείτε να αντιληφθείτε αντιληφθείτε
γ' πληθ. αντιλήφθηκαν
αντιληφθήκαν(ε)		 θα αντιληφθούν(ε) να αντιληφθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελ. Μέλλ. Υποτακτική Προστακτική Μετοχή
α' ενικ. έχω αντιληφθεί είχα αντιληφθεί θα έχω αντιληφθεί να έχω αντιληφθεί
β' ενικ. έχεις αντιληφθεί είχες αντιληφθεί θα έχεις αντιληφθεί να έχεις αντιληφθεί
γ' ενικ. έχει αντιληφθεί είχε αντιληφθεί θα έχει αντιληφθεί να έχει αντιληφθεί
α' πληθ. έχουμε αντιληφθεί είχαμε αντιληφθεί θα έχουμε αντιληφθεί να έχουμε αντιληφθεί
β' πληθ. έχετε αντιληφθεί είχατε αντιληφθεί θα έχετε αντιληφθεί να έχετε αντιληφθεί
γ' πληθ. έχουν αντιληφθεί είχαν αντιληφθεί θα έχουν αντιληφθεί να έχουν αντιληφθεί

→ λείπει η κλίση Λόγιοι τύποι αορίστου στα 3α πρόσωπα: αντελήφθη, αντελήφθησαν) (παρωχημένη κλίση:αντελήφθην, αντελήφθης, αντελήφθη, αντελήφθημεν, αντελήφθητε, αντελήφθησαν)[6] και μετοχή παθητικού αορίστου: αντιληφθείς

  • προστακτική αντιλήψου (Χρειάζεται τεκμηρίωση…)

Μεταφράσεις
    αντιλαμβάνομαι

Αναφορές
  1. αντιλαμβάνομαι - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  2. αντιλαμβάνομαι - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
  3. αντιλαμβάνομαι -  Γεωργακάς, Δημήτριος. A Modern Greek-English Dictionary [Ελληνοαγγλικό λεξικό] (μόνο το γράμμα α) - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  4. ἀντιλαμβάνω (κ. νεώτ. 10) σελ.641 - ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία. (συντομογραφίες & συγγραφέων)
  5. αντιλαμβαίνομαι, αντιλήβομαι - Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες)
  6. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. (Αʹ έκδοση: 1998)
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.