δούξ

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

δούξ, τύπος του 12ου αιώνα < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή δούξ < λατινική dux, θέμα duc- όπως στο duco (οδηγώ) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *dewk-
ΑΠΟΓΟΝΟΙ: → και δείτε στο ελληνιστικό δούξ

Ουσιαστικό

δούξ αρσενικό ή δούκας, (θηλυκό δούκαινα ή δούκισσα & δουκέσσα)

  1. διοικητής (στρατιωτικός ή πολιτικός)
  2. άρχοντας
  • Δούξ (και με κεφαλαίο ως τίτλος)

Κλιτικοί τύποι
  • δουξοί (πληθυντικός)
  • δούκηδες, δουκάδες (πληθυντικός)
  • δοῦκοι (πληθυντικός)

Πολυλεκτικοί όροι
  • δούξ Βενετίας (o δόγης)
  • μέγας δούξ, μέγας δούκας (ναύαρχος)

Συγγενικά
 ετυμολογικό πεδίο 
δουκ- 
  • δεδουκτεύω
  • δούκαινα
  • δουκάλιον
  • Δουκάναξ
  • Δούκας (οικογενειακό όνομα & παράγωγα)
  • δουκατικόν
  • δουκάτον, δουκάδο
  • δουκατόπουλον
  • δουκάτωρ
  • δουκατωρεύω
  • δουκενάριος
  • δουκεύω
  • δουκιάμος
  • δουκιανός
  • Δουκικός
  • δουκικός
  • δουκικῶς
  • δουκινιάτωρ
  • δούκισσα
  • Δουκόβλαστος
  • Δουκογενής
  • Δουκόθεν
  • Δουκολαμπής
  • Δουκόπαις
  • Δουκοπορφυροβλάστητος
  • Δουκοφυής
  • Δουκοφυΐα
  • Δουκόφυτος
  • δουκόω
  • Δουκώνυμος
  • Κομνηνοδούκας
  • Κομνηνοδουκικός
  • Κομνηνοδουκόβλαστος
  • Κομνηνοδουκόθεν
  • Κομνηνοδουκόπαις
  • Κομνηνοδουκοφυής
  • μεγαλοδουκάτος
  • μεγαλοδουκικός
  • μεγαλοδούξ

Πηγές



Αρχαία ελληνικά (grc)
ελληνιστική κοινή (αρχαία κλίση)
δε μαρτυρείται δυϊκός αριθμός
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ὁ δούξ οἱ δοῦκες
      γενική τοῦ δουκός τῶν δουκῶν
      δοτική τῷ δουκῐ́ τοῖς δουξῐ́(ν)
    αιτιατική τὸν δοῦκᾰ τοὺς δοῦκᾰς
     κλητική ὦ! δούξ δοῦκες
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  δοῦκε
γεν-δοτ τοῖν  δουκοῖν
3η κλίση, Κατηγορία 'φρίξ' όπως «φρίξ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

δούξ < (άμεσο δάνειο) λατινική dux, θέμα duc- όπως στο duco (οδηγώ) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *dewk-

Ουσιαστικό

δούξ, -ός αρσενικό

Παράγωγα
  • δουκάτον
  • δουκάτωρ
  • δουκηναρία
  • δουκηνάριος
  • δουκιανός
  • δουκικός

Απόγονοι

δούξ (ελληνιστική κοινή)

⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: δούξ
⇘ καθαρεύουσα: δούξ
⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: δούκας
⇒ νέα ελληνικά: δούκας
↷ αρμενικά: դուքս (dukʿs)
↷ ιταλικά: duca
↷ οθωμανικά τουρκικά: دوقه‎ (duka)
⇒ τουρκικά: duca (γαλλικής προέλευσης το συνώνυμο dük)
↷ κοπτικά: ⲇⲟⲩⲝ

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.