σιδήρεος

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

σιδήρεος < σίδηρος

Επίθετο

σιδήρεος, -έα, -εον

  1. σιδερένιος, φτιαγμένος από σίδερο
  2. (μεταφορικά) σκληρός, σκληρόκαρδος
    ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 4 (δ. Τὰ ἐν Λακεδαίμονι.), στίχ. 293
    οἱ κραδίη σιδερέη
    ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 12 (μ. Ἀλκίνου ἀπόλογοι: Τὰ περὶ Σειρῆνας, Σκύλλαν, Χάρυβδιν, βόας Ἡλίου.), στίχ. 280
    σοί γε σιδήρεα πάντα τέτυκται,
    είσαι ολόκληρος φτιαγμένος από σίδερο!

Συνώνυμα
  • σιδηρήεις (ποιητικό)
  • σιδηρίτης

Εκφράσεις
  • σιδήρεος οὐρανός
  • σιδήρεος ἐν φρεσὶ θυμός

με το συνηρημένο σιδηροῦς

  • χεὶρ σιδηρᾶ

με το επικό σιδήρειος

  • σιδήρειος ὀρυμαγδός

Παράγωγα
  • → δείτε τον πληθυντικό σιδάρεοι (ουσιαστικό, αρσενικό, νόμισμα του Βυζαντίου -του αρχαίου-)

Συγγενικά
σιδήρεος σιδηρέα
γένη → αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
↓ πτώσεις       ενικός      
σῐδηρεο- σῐδηρεᾱ- σῐδηρεο-
ονομαστική ὁ σιδήρεος   > σιδηροῦς ἡ σιδηρέᾱ   > σιδηρᾶ τὸ σιδήρεον   > σιδηροῦν
      γενική τοῦ σιδηρέου   > σιδηροῦ τῆς σιδηρέᾱς > σιδηρᾶς τοῦ σιδηρέου   > σιδηροῦ
      δοτική τῷ σιδηρέῳ    > σιδηρῷ τῇ σιδηρέᾳ   > σιδηρᾷ τῷ σιδηρέῳ    > σιδηρῷ
    αιτιατική τὸν σιδήρεον   > σιδηροῦν τὴν σιδηρέᾱν > σιδηρᾶν τὸ σιδήρεον   > σιδηροῦν
     κλητική ὦ! σιδήρεε   - σιδηροῦς σιδηρέᾱ   > σιδηρᾶ σιδήρεον   > σιδηροῦν
↓ πτώσεις   πληθυντικός  
ονομαστική οἱ σιδήρεοι   > σιδηροῖ αἱ σιδήρεαι   > σιδηραῖ τὰ σιδήρεᾰ   > σιδηρᾶ
      γενική τῶν σιδηρέων > σιδηρῶν τῶν σιδηρέων > σιδηρῶν τῶν σιδηρέων > σιδηρῶν
      δοτική τοῖς σιδηρέοις > σιδηροῖς ταῖς σιδηρέαις > σιδηραῖς τοῖς σιδηρέοις > σιδηροῖς
    αιτιατική τοὺς σιδηρέους > σιδηροῦς τὰς σιδηρέᾱς > σιδηρᾶς τὰ σιδήρεᾰ   > σιδηρᾶ
     κλητική ὦ! σιδήρεοι   > σιδηροῖ σιδήρεαι   > σιδηραῖ σιδήρεᾰ   > σιδηρᾶ
    δυϊκός  
ονομ-αιτ-κλ τὼ σιδηρέω   > σιδηρώ τὼ σιδηρέᾱ   > σιδηρᾶ τὼ σιδηρέω   > σιδηρώ
      γεν-δοτ τοῖν σιδηρέοιν > σιδηροῖν τοῖν σιδηρέαιν > σιδηραῖν τοῖν σιδηρέοιν > σιδηροῖν
Οι σπάνιες κλητικές πτώσεις, ίδιες με τις ονομαστικές.
2η&1η κλίση, ομάδα 'χρύσεος χρυσοῦς', Κατηγορία 'χρύσεος' όπως «χρύσεος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές
ιωνική και επική κλίση
στην ιωνική διάλεκτο
γένη → αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
↓ πτώσεις       ενικός      
σιδηρεο- σιδηρεᾱ- σιδηρεο-
ονομαστική      σιδήρεος      σιδηρέη      σιδήρεον
      γενική σιδηρέου σιδηρέης σιδηρέου
      δοτική σιδηρέῳ σιδηρέῃ σιδηρέῳ
    αιτιατική σιδήρεον σιδηρέην σιδήρεον
     κλητική ὦ! σιδήρεε σιδηρέη σιδήρεον
↓ πτώσεις   πληθυντικός  
ονομαστική      σιδήρεοι      σιδήρεαι      σιδήρεᾰ
      γενική σιδηρέων σιδηρεέων
& σιδηρεῶν		 σιδηρέων
      δοτική σιδηρέοισῐ(ν)
& σιδηρέοις		 σιδηρέησῐ(ν) σιδηρέοισῐ(ν)
& σιδηρέοις
    αιτιατική σιδηρέους σιδηρέᾱς σιδήρεᾰ
     κλητική ὦ! σιδήρεοι σιδήρεαι σιδήρεᾰ
    δυϊκός  
ονομ-αιτ-κλ      σιδηρέω      σιδηρέᾱ      σιδηρέω
      γεν-δοτ σιδηρέοιν σιδηρέαιν σιδηρέοιν
Οι κλητικές πτώσεις, σπάνιες.
2η&1η κλίση, ομάδα 'χρύσεος χρυσοῦς', Κατηγορία 'χρύσεος' όπως «χρύσεος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.