κλείω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

κλείω < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική κλείω

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈkli.o/

τυπογραφικός συλλαβισμός : κλεί‐ω

τονικό παρώνυμο: Κλειώ

Ρήμα

κλείω

(απαρχαιωμένο) κλείνω
※ Τον πλένει από τες σκόνες κι απ' τα αίματα·
κλείει τες φοβερές πληγές, μη αφίνοντας
κανένα ίχνος να φανεί· […]
Κωνσταντίνος Καβάφης, Η κηδεία του Σαρπηδόνος

απαντά σε σύνθετα ρήματα

Σύνθετα

Μεταφράσεις

κλείω

→ δείτε τη λέξη κλείνω

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία 1

κλείω < → δείτε τη λέξη κλείς. Από θέμα κλαϝ- > κλαϝ-j-ω > κλα-ί-ω > Ιωνικό κλη-ΐ-ω > κλῄω στην Παλαιά Αττική > κλείω στην Αττική διάλεκτο από τον 4ο αι. και μετά. (Συγγενική η λατινική claudo).

Πρόσληψη -σ- στον παθητικό μέλλοντα και αόριστο, στον μεταγενέστερο παθητικό παρακείμενο, και σε παράγωγα (κλειστός)

Αρχικοί χρόνοι	Φωνή Eνεργητική	Φωνή Μέση & Παθητική
Ενεστώτας	κλείω	κλείομαι
Παρατατικός	ἔκλειον	ἐκλειόμην
Μέλλοντας	κλείσω	κλείσομαι & κλεισθήσομαι
Αόριστος	ἔκλεισα	ἐκλεισάμην & ἐκλείσθην
Παρακείμενος	κέκλεικα	κέκλειμαι, μεταγεν: κέκλεισμαι
Υπερσυντέλικος	ἐκεκλείκειν	ἐκεκλείμην, μεταγεν: ἐκεκλείσμην
Συντελ.Μέλλ.	κεκλεικώς ἔσομαι

Ρήμα

κλείω ή παλαιότερο κλῄω

κλείνω

Σημειώσεις

Η γραφή με -ει- και με -η- απαντά σε όλους τους χρόνους.

Σύνθετα

ἀντικατακλείω
ἀποκλείω
διακλείω
ἐγκατακλείω
ἐγκλείω
εἰσαποκλείω
εἰσκλείω
ἐκκλείω
ἐμπερικλείω
ἐναποκλείω
ἐνικλείω (επικό του ἐγκλείω)
ἐπικλείω (με την έννοια 'κλείνω' )
κατακλείω
παρακλείω
περικλείω
προαποκλείω
προσκατακλείω
προσκλείω
συγκατακλείω
συγκλείω
συμπερικλείω
συναποκλείω
ὑποκατακλείω
ὑποκλείω

Συγγενικά

κλεῖθρον, κλῇθρον
κλείς, κλῄς, κλειδίον
κλεῖσις, κλῇσις ("κατηγορία")
κλεῖσμα
κλειστός, κλῃστός
κλοιός

Κλίση

κλείω - ενεργητικοί τύποι

ενεργητικός ενεστώτας
	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγὼ	κλείω	κλείω	κλείοιμι	—
σὺ	κλείεις	κλείῃς	κλείοις	κλεῖε
οὖτος	κλείει	κλείῃ	κλείοι	κλειέτω
ἡμεῖς	κλείομεν	κλείωμεν	κλείοιμεν	—
ὑμεῖς	κλείετε	κλείητε	κλείοιτε	κλείετε
οὗτοι	κλείουσῐ(ν)	κλείωσῐ(ν)	κλείοιεν	κλειόντων κλειέτωσαν
2o δυϊκός	κλείετον	κλείητον	κλείοιτον	κλείετον
3o δυϊκός	κλείετον	κλείητον	κλειοίτην	κλειέτων
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
ονοματικοί τύποι	κλείειν	κλείων	κλείουσα	κλεῖον

Ενεργητικός Παρατατικός
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἔκλειον	-	-	-
σύ	ἔκλειες	-	-	-
οὖτος	ἔκλειε	-	-	-
ἡμεῖς	ἐκλείομεν	-	-	-
ὑμεῖς	ἐκλείετε	-	-	-
οὗτοι	ἔκλειον	-	-	-

Ενεργητικός Μέλλοντας
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κλείσω	-	κλείσοιμι	-
σύ	κλείσεις	-	κλείσοις	-
οὗτος	κλείσει	-	κλείσοι	-
ἡμεῖς	κλείσομεν	-	κλείσοιμεν	-
ὑμεῖς	κλείσετε	-	κλείσοιτε	-
οὗτοι	κλείσουσι(ν)	-	κλείσοιεν	-
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλείσειν	κλείσων	κλείσουσα	κλεῖσον

Ενεργητικός Αόριστος α'
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἔκλεισα	κλείσω	κλείσαιμι	-
σύ	ἔκλεισας	κλείσῃς	κλείσαις / κλείσειας	κλεῖον
οὗτος	ἔκλεισε	κλείσῃ	κλείσαι / κλείσειεν	κλεισάτω
ἡμεῖς	ἐκλείσαμεν	κλείσωμεν	κλείσαιμεν	-
ὑμεῖς	ἐκλείσατε	κλείσητε	κλείσαιτε	κλείσατε
οὗτοι	ἔκλεισαν	κλείσωσι(ν)	κλείσαιεν / κλείσειαν	κλεισάντων / κλεισάτωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλεῖσαι	κλείσας	κλείσασα	κλεῖσαν

Ενεργητικός Παρακείμενος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κέκλεικα	κεκλείκω / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός ὦ	κεκλείκοιμι / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός εἴην	-
σύ	κέκλεικας	κεκλείκῃς / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός ᾖς	κεκλείκοις / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός εἴης	κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός ἴσθι
οὗτος	κέκλεικε	κεκλείκῃ / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός ᾖ	κεκλείκοι / κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός εἴη	κεκλεικώς, κεκλεικυῖα, κεκλεικός ἔστω
ἡμεῖς	κεκλείκαμεν	κεκλείκωμεν / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα ὦμεν	κεκλείκοιμεν / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα εἴημεν/εἶμεν	-
ὑμεῖς	κεκλείκατε	κεκλείκητε / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα ἦτε	κεκλείκοιτε / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα εἴητε/εἶτε	κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα ἔστε
οὗτοι	κεκλείκασι(ν)	κεκλείκωσι(ν) / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα ὦσι(ν)	κεκλείκοιεν / κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα εἴησαν/εἶεν	κεκλεικότες, κεκλεικυῖαι, κεκλεικότα ἔστων
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κεκλεικέναι	κεκλεικώς	κεκλεικυῖα	κεκλεικός

Ενεργητικός Υπερσυντέλικος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκεκλείκειν	-	-	-
σύ	ἐκεκλείκεις	-	-	-
οὖτος	ἐκεκλείκει	-	-	-
ἡμεῖς	ἐκεκλείκεμεν	-	-	-
ὑμεῖς	ἐκεκλείκετε	-	-	-
οὗτοι	ἐκεκλείκεσαν	-	-	-

κλείομαι - μεσοπαθητικοί τύποι

1η συζυγία - μεσοπαθητικός ενεστώτας
	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγὼ	κλείομαι	κλείωμαι	κλειοίμην	—
σὺ	κλείῃ / κλείει	κλείῃ	κλείοιο	κλείου
οὖτος	κλείεται	κλείηται	κλείοιτο	κλειέσθω
ἡμεῖς	κλειόμεθα	κλειώμεθα	κλειοίμεθα	—
ὑμεῖς	κλείεσθε	κλείησθε	κλείοισθε	κλείεσθε
οὗτοι	κλείονται	κλείωνται	κλείοιντο	κλειέσθων / κλειέσθωσαν
2o δυϊκός	κλείεσθον	κλείησθον	κλείοισθον	κλείεσθον
3o δυϊκός	κλείεσθον	κλείησθον	κλειοίσθην	κλειέσθων
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή: αρσενικό - θηλυκό - ουδέτερο
ονοματικοί τύποι	κλείεσθαι	κλειόμενος	κλειομένη	κλειόμενον

Μέσος / Παθητικός Παρατατικός
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκλειόμην	-	-	-
σύ	ἐκλείου	-	-	-
οὗτος	ἐκλείετο	-	-	-
ἡμεῖς	ἐκλειόμεθα	-	-	-
ὑμεῖς	ἐκλείεσθε	-	-	-
οὗτοι	ἐκλείοντο	-	-	-

Μέσος Μέλλοντας
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κλείσομαι	-	κλεισοίμην	-
σύ	κλείσῃ / κλείσει	-	κλείσοιο	-
οὖτος	κλείσεται	-	κλείσοιτο	-
ἡμεῖς	κλεισόμεθα	-	κλεισοίμεθα	-
ὑμεῖς	κλείσεσθε	-	κλείσοισθε	-
οὗτοι	κλείσονται	-	κλείσοιντο	-
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλείσεσθαι	κλεισόμενος	κλεισομένη	κλεισόμενον

Παθητικός Μέλλοντας α'
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κλεισθήσομαι	-	κλεισθησοίμην	-
σύ	κλεισθήσῃ / κλεισθήσει	-	κλεισθήσοιο	-
οὖτος	κλεισθήσεται	-	κλεισθήσοιτο	-
ἡμεῖς	κλεισθησόμεθα	-	κλεισθησοίμεθα	-
ὑμεῖς	κλεισθήσεσθε	-	κλεισθήσοισθε	-
οὗτοι	κλεισθήσονται	-	κλεισθήσοιντο	-
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλεισθήσεσθαι	κλεισθησόμενος	κλεισθησομένη	κλεισθησόμενον

Μέσος Αόριστος α'
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκλεισάμην	κλείσωμαι	κλεισαίμην	-
σύ	ἐκλείσω	κλείσῃ	κλείσαιο	κλεῖσαι
οὖτος	ἐκλείσατο	κλείσηται	κλείσαιτο	κλεισάσθω
ἡμεῖς	ἐκλεισάμεθα	κλεισώμεθα	κλεισαίμεθα	-
ὑμεῖς	ἐκλείσασθε	κλείσησθε	κλείσαισθε	κλείσασθε
οὗτοι	ἐκλείσαντο	κλείσωνται	κλείσαιντο	κλεισάσθων / κλεισάσθωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλείσασθαι	κλεισάμενος	κλεισαμένη	κλεισάμενον

Παθητικός Αόριστος α'
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκλείσθην	κλεισθῶ	κλεισθείην	-
σύ	ἐκλείσθης	κλεισθῇς	κλεισθείης	κλείσθητι
οὖτος	ἐκλείσθη	κλεισθῇ	κλεισθείη	κλεισθήτω
ἡμεῖς	ἐκλείσθημεν	κλεισθῶμεν	κλεισθείημεν / κλεισθεῖμεν	-
ὑμεῖς	ἐκλείσθητε	κλεισθῆτε	κλεισθείητε / κλεισθεῖτε	κλείσθητε
οὗτοι	ἐκλείσθησαν	κλεισθῶσι(ν)	κλεισθείησαν / κλεισθεῖεν	κλεισθέντων / κλεισθήτωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κλεισθῆναι	κλεισθείς	κλεισθεῖσα	κλεισθέν

Μέσος / Παθητικός Παρακείμενος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κέκλειμαι	κεκλειμένος ὦ	κεκλειμένος εἴην	-
σύ	κέκλεισαι	κεκλειμένος ᾖς	κεκλειμένος εἴης	κέκλεισο
οὖτος	κέκλειται	κεκλειμένος ᾖ	κεκλειμένος εἴης	κεκλείσθω
ἡμεῖς	κεκλείμεθα	κεκλειμένοι ὦμεν	κεκλειμένοι εἴημεν/εἶμεν	-
ὑμεῖς	κέκλεισθε	κεκλειμένοι ἦτε	κεκλειμένοι εἴητε/εἶτε	κέκλεισθε
οὗτοι	κέκλεινται	κεκλειμένοι ὦσι(ν)	κεκλειμένοι εἴησαν/εἶεν	κεκλείσθων / κεκλείσθωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	πεποίησθαι	κεκλειμένος	κεκλειμένη	κεκλειμένον

Μέσος / Παθητικός Παρακείμενος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	κέκλεισμαι	κεκλεισμένος ὦ	κεκλεισμένος εἴην	-
σύ	κέκλεισαι	κεκλεισμένος ᾖς	κεκλεισμένος εἴης	κέκλεισο
οὖτος	κέκλεισται	κεκλεισμένος ᾖ	κεκλεισμένος εἴης	κεκλείσθω
ἡμεῖς	κεκλείσμεθα	κεκλεισμένοι ὦμεν	κεκλεισμένοι εἴημεν/εἶμεν	-
ὑμεῖς	κέκλεισθε	κεκλεισμένοι ἦτε	κεκλεισμένοι εἴητε/εἶτε	κέκλεισθε
οὗτοι	κεκλεισμένοι εἰσί(ν)	κεκλεισμένοι ὦσι(ν)	κεκλεισμένοι εἴησαν/εἶεν	κεκλείσθων / κεκλείσθωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	κεκλεῖσθαι	κεκλεισμένος	κεκλεισμένη	κεκλεισμένον

Μέσος / Παθητικός Υπερσυντέλικος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκεκλείμην	-	-	-
σύ	ἐκέκλεισο	-	-	-
οὖτος	ἐκέκλειτο	-	-	-
ἡμεῖς	ἐκεκλείμεθα	-	-	-
ὑμεῖς	ἐκέκλεισθε	-	-	-
οὗτοι	ἐκέκλειντο	-	-	-

Μέσος / Παθητικός Υπερσυντέλικος
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐκεκλείσμην	-	-	-
σύ	ἐκέκλεισσο	-	-	-
οὖτος	ἐκέκλεισστο	-	-	-
ἡμεῖς	ἐκεκλείσμεθα	-	-	-
ὑμεῖς	ἐκέκλεισσθε	-	-	-
οὗτοι	κεκλεισμένοι ἦσαν	-	-	-

Ετυμολογία 2

κλείω επικός τύπος < κλέω

Ρήμα

κλείω

επικός τύπος του κλέω (με σημασία: "εγκωμιάζω")

Ετυμολογία 3

κλείω επικός τύπος < κλέω < καλέω. Δείτε και κλῄζω

Ρήμα

κλείω

επικός τύπος του κλέω (με σημασία: "καλώ"), άλλης μορφής του καλέω

Σύνθετα

μετακλείω ("καλώ με νέο όνομα")

Αναφορές

κλείω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
κλείω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.