ἰός

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

  1. ἰός (δηλητήριο, σκουριά[1] [2]) < πρωτοελληνική *wihós / *ϝι(σ)ός[3] < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *wisós / *uiso[2]
  2. ἰός (βέλος) < πρωτοελληνική *ihwós / *ihwo[2] / *ἰσϝός[4] < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *(H)isu-[2]
  3. ἰός (ένας, ίδιος) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *(h₁)éy- < *h₁i- < *i-[2]

Ουσιαστικό

ἰός αρσενικό

  1. δηλητήριο
  2. βέλος
    ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 15 (Ο. Παλίωξις παρὰ τῶν νεῶν.), στίχ. 440 (στίχοι 440-441)
    ποῦ νύ τοι ἰοὶ | ὠκύμοροι καὶ τόξον, ὅ τοι πόρε Φοῖβος Ἀπόλλων;
    το τόξο και τα βέλη | τα φονικά τι γίνονται, που σόχει δώσει ο Φοίβος;
    Μετάφραση Έμμετρη Μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς @greek‑language.gr
  3. σκουριά (ιδίως του σιδήρου ή του χαλκού)

Κλίση
στη σημασία: βέλος, 2 γένη πληθυντικού
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός     πληθυντικός  
αρσενικό αρσενικό ουδέτερο
ονομαστική ὁ ἰός οἱ ἰοί τὰ ἰᾰ́
      γενική τοῦ ἰοῦ τῶν ἰῶν τῶν ἰῶν
      δοτική τῷ ἰῷ τοῖς ἰοῖς τοῖς ἰοῖς
    αιτιατική τὸν ἰόν τοὺς ἰούς τὰ ἰά
     κλητική ὦ! ἰέ ἰοί ἰά
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  ἰώ
γεν-δοτ τοῖν  ἰοῖν
Και δεύτερος πληθυντικός όπως το ουδέτερο «φυτόν».
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά
στις σημασίες: δηλητήριο, σκουριά
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός  
ονομαστική ὁ ἰός οἱ ἰοί
      γενική τοῦ ἰοῦ τῶν ἰῶν
      δοτική τῷ ἰῷ τοῖς ἰοῖς
    αιτιατική τὸν ἰόν τοὺς ἰούς
     κλητική ὦ! ἰέ ἰοί
  δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ τὼ  ἰώ
γεν-δοτ τοῖν  ἰοῖν
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Επίθετο

ἰός, ἴᾰ, ἰόν [ῐ]

Κλίση
  • → λείπει η κλίση

Αναφορές
  1. Μοντανάρι (Montanari), Φράνκο (Franco) (2013). Σύγχρονο λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Παπαδήμας.
  2. Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.
  3. Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
  4. Σταματάκος, Ιωάννης (1971). Λεξικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης. 3 τόμοι (1η έκδοση). Αθήνα.

Πηγές
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.