ἐνίστημι

Αρχαία ελληνικά (grc)

Αρχικοί χρόνοι	Φωνή Eνεργητική	Φωνή Μέση & Παθητική
Ενεστώτας	ἐνίστημι	ἐνιστάμην
Παρατατικός	ἐνίστην	ἐνστήσομαι
Μέλλοντας	ἐνστήσω	ἐνεστησάμην
Αόριστος	ἐνέστησα - ἐνέστην*
Παρακείμενος	ἐνέστηκα*
Υπερσυντέλικος	ἐνεστήκειν*
Συντελ.Μέλλ.	ἐνίσταμαι
()Αυτοί οι ενεργητικοί χρόνοι χρησιμοποιούνται με παθητική σημασία Μετοχή παρακειμένου*: ἐνεστηκώς και ἐνεστώς

Ετυμολογία

ἐνίστημι < ἐν + ἵστημι

Ρήμα

ἐνίστημι

βάζω μέσα, τοποθετώ
ορίζω κάποιον ως κληρονόμο
(στον μέσο αόριστο) αρχίζω, ιδρύω, προσδιορίζω
(παθητικό) ἐνίσταμαι (χρησιμοποιεί τους ενεργητικούς αόριστο β', παρακείμενο και υπερσυντέλικο)
1. είμαι τοποθετημένος, στημένος
2. έχω θέση εξουσίας
3. βρίσκομαι μπροστά, απειλώ
4. ξεκινώ, προβάλλω
5. είμαι παρών
  - ὁ ἐνεστώς (χρόνος): ο γραμματικός χρόνος του παρόντος, ο ενεστώτας
6. αντιστέκομαι, εμποδίζω
7. αντιτίθεμαι
8. (για τους Ρωμαίους δημάρχους) ασκώ το δικαίωμα του βέτο
9. (για υγρά) πήζω, παγώνω

Κλίση

ἐνίστημι

Ενεργητικός Ενεστώτας
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐνίστημι	ἐνιστῶ	ἐνισταίην	-
σύ	ἐνίστης	ἐνιστῇς	ἐνισταίης	ἐνίστη
οὗτος	ἐνίστησι	ἐνιστῇ	ἐνισταίη	ἐνιστάτω
ἡμεῖς	ἐνίσταμεν	ἐνιστῶμεν	ἐνισταίημεν/ἐνισταῖμεν	-
ὑμεῖς	ἐνίστατε	ἐνιστῆτε	ἐνισταίητε/ἐνισταῖτε	ἐνίστατε
οὗτοι	ἐνιστᾶσι(ν)	ἐνιστῶσι(ν)	ἐνισταίησαν/ἐνισταῖεν	ἐνιστάντων / ἐνιστάτωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	ἐνιστάναι	ἐνιστάς (γεν. ἐνιστάντος)	ἐνιστᾶσα	ἐνιστάν

Ενεργητικός Παρατατικός
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐνίστην	-	-	-
σύ	ἐνίστης	-	-	-
οὖτος	ἐνίστη	-	-	-
ἡμεῖς	ἐνίσταμεν	-	-	-
ὑμεῖς	ἐνίστατε	-	-	-
οὗτοι	ἐνίστασαν	-	-	-

Ενεργητικός Μέλλοντας
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐνστήσω	-	ἐνστήσοιμι	-
σύ	ἐνστήσεις	-	ἐνστήσοις	-
οὗτος	ἐνστήσει	-	ἐνστήσοι	-
ἡμεῖς	ἐνστήσομεν	-	ἐνστήσοιμεν	-
ὑμεῖς	ἐνστήσετε	-	ἐνστήσοιτε	-
οὗτοι	ἐνστήσουσι(ν)	-	ἐνστήσοιεν	-
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	ἐνστήσειν	ἐνστήσων	ἐνστήσουσα	ἐνστῆσον

Ενεργητικός Αόριστος α'
προσωπικές εγκλίσεις	οριστική	υποτακτική	ευκτική	προστακτική
ἐγώ	ἐνέστησα	ἐνστήσω	ἐνστήσαιμι	-
σύ	ἐνέστησας	ἐνστήσῃς	ἐνστήσαις / ἐνστήσειας	ἔνστησον
οὗτος	ἐνέστησε	ἐνστήσῃ	ἐνστήσαι / ἐνστήσειεν	ἐνστησάτω
ἡμεῖς	ἐνεστήσαμεν	ἐνστήσωμεν	ἐνστήσαιμεν	-
ὑμεῖς	ἐνεστήσατε	ἐνστήσητε	ἐνστήσαιτε	ἐνστήσατε
οὗτοι	ἐνέστησαν	ἐνστήσωσι(ν)	ἐνστήσαιεν / ἐνστήσειαν	ἐνστησάντων / ἐνστησάτωσαν
ονοματικοί τύποι	απαρέμφατο	μετοχή
ονοματικοί τύποι	ἐνστῆσαι	ἐνστήσας	ἐνστήσασα	ἐνστῆσαν

Πηγές

ἐνίστημι - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
ἐνίστημι - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.