νίφω

νίφω < θέμα νιφ-, μεταπτωτική βαθμίδα θέματος που συναντάμε στο νείφω[1] < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *sneygʷʰ-[2] Συγγενή: σανσκριτική स्निह्यति (sníhyati, επικολλώμαι), λατινική ningit (χιονίζει), nix, nivis (< ιταλική neve), πρωτογερμανική *snīwaną (χιονίζω) < γερμανική Schnee, αγγλική snow.

νίφω (συνήθως στο τρίτο πρόσωπο ενικού)

1. χιονίζω

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 12 (Μ. Τειχομαχία.), στίχ. 280 (278-280)

   τῶν δ᾽, ὥς τε νιφάδες χιόνος πίπτωσι θαμειαὶ | ἤματι χειμερίῳ, ὅτε τ᾽ ὤρετο μητίετα Ζεὺς | νιφέμεν, ἀνθρώποισι πιφαυσκόμενος τὰ ἃ κῆλα·

   Και ως πέφτουν οι χιονοβολές πυκνές ώρα χειμώνος, | όταν ο Ζευς ο πάνσοφος να δείξει αποφασίσει | εις τους θνητούς τα βέλη του και να χιονίσει αρχίζει·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

   ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Ξενοφῶν, Κυνηγετικός, 8.1 @scaife.perseus

   ἰχνεύεσθαι δὲ τὸν λαγῶ ὅταν νίφῃ ὁ θεὸς ὥστε ἠφανίσθαι τὴν γῆν·

2. (συνήθως απρόσωπο) χιονίζει
3. (στην παθητική φωνή) καλύπτομαι από χιόνι

   ※ 5ος πκε αιώνας  ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 4 (Μελπομένη), 31.1

   τὰ κατύπερθε ταύτης τῆς χώρης αἰεὶ νίφεται, ἐλάσσονι δὲ τοῦ θέρεος ἢ τοῦ χειμῶνος, ὥσπερ καὶ οἰκός·

   στα μέρη που βρίσκονται πιο πάνω απ᾽ αυτή τη χώρα το χιόνι δε σταματά να πέφτει, λιγότερο βέβαια το καλοκαίρι απ᾽ ό,τι το χειμώνα, όπως είναι φυσικό·

   Μετάφραση (1992): Ηλίας Σπυρόπουλος. Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr

• νείφω

με νιφ-, νειφ-

• ἀπονείφω
• ἐπινίφω / ἐπινείφω
• κατανίφω / κατανείφω
• ὑπονίφω / ὑπονείφω

• νίφω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• νίφω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.