τυγχάνω

τυγχάνω < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική τυγχάνω. Συγκρίνετε με το κληρονομημένο τυχαίνω.

ΔΦΑ : /tiŋˈxa.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : τυγ‐χά‐νω

τυγχάνω, αόρ.: έτυχα → δείτε και τυχαίνω

1. (λόγιο) τυχαίνω
2. (απρόσωπο ρήμα) → δείτε τη λέξη τυγχάνει

• τυχών, τυχούσα, τυχόν

• εική και ως έτυχε

• τυγχάνω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• τυγχάνω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

τυγχάνω < ρίζα τυχ- + -γ- + -άνω • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;  

1. πετυχαίνω κάποιον με βολή

   ※ 5ος πκε αιώνας  ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 3 (Θάλεια), 35.2

   Εἰ μὲν γὰρ τοῦ παιδὸς τοῦ σοῦ τοῦδε ἑστεῶτος ἐν τοῖσι προθύροισι βαλὼν τύχοιμι μέσης τῆς καρδίης͵ Πέρσαι φανέονται λέγοντες οὐδέν

2. συναντώ κάποιον

   ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Ξενοφῶν, Συμπόσιον^w, 9.7 (3-4)

   οἱ δὲ γεγαμηκότες ἀναβάντες ἐπὶ τοὺς ἵππους ἀπήλαυνον πρὸς τὰς ἑαυτῶν γυναῖκας͵ ὅπως τούτων τύχοιεν

3. (+ γενική) μου τυχαίνει κάτι, αποκτώ κάτι

   ※  1ος/2ος κε αιώνας ⌘ Πλούταρχος, Αἰμίλιος καὶ Τιμολέων, 30.4.1-2

   Οἱ δὲ στρατιῶται τοῖς βασιλικοῖς χρήμασιν ἐποφθαλμίσαντες͵ ὡς οὐχ ὅσων ἠξίουν ἔτυχον͵ ὠργίζοντο

4. πετυχαίνω το σκοπό μου
5. πετυχαίνω να πω το σωστό
6. τυχαίνει, συμβαίνει κατά τύχη
7. τυχαίνει να είμαι
8. (με κατηγορηματική μετοχή) τυχαίνει να

   ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 1, 104

   οἱ δέ ἔτυχον γὰρ ἐς Κύπρον στρατευόμενοι ναυσὶ διακοσίαις αὑτῶν τε καὶ τῶν ξυμμάχων) ἦλθον ἀπολιπόντες τὴν Κύπρον

• τύχη
• επιτυχία

• τυγχάνω - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
• τυγχάνω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• τυγχάνω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.