ἁνδάνω
Αρχαία ελληνικά (grc)
| Αρχικοί χρόνοι |
Φωνή Eνεργητική |
Φωνή Μέση & Παθητική |
|---|---|---|
| Ενεστώτας | ἁνδάνω | ἁνδάνομαι |
| Παρατατικός | ἥνδανον | |
| Μέλλοντας | ἁδήσω | |
| Αόριστος | ἕαδον | |
| Παρακείμενος | ἅδηκα, ἕᾱδα | |
| Υπερσυντέλικος | ||
| Συντελ.Μέλλ. |
Ετυμολογία
- ἁνδάνω < → λείπει η ετυμολογία
Ρήμα
ἁνδάνω
- είμαι αρεστός σε κάποιον, τέρπω, ευχαριστώ, ενθουσιάζω
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 14 (ξ. Ὀδυσσέως πρὸς Εὔμαιον ὁμιλία.), στίχ. 337 (στίχοι 337-338)
- τοῖσιν δὲ κακὴ φρεσὶν ἥνδανε βουλὴ | ἀμφ᾽ ἐμοί, ὄφρ᾽ ἔτι πάγχυ δύης ἐπὶ πῆμα γενοίμην.
- Εκείνων όμως το μυαλό γλυκάθηκε μ᾽ άλλην ιδέα, | σ᾽ εμένα κάκιστη, για να βρεθώ σε συμφορά πικρότερη.
- Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr
- τοῖσιν δὲ κακὴ φρεσὶν ἥνδανε βουλὴ | ἀμφ᾽ ἐμοί, ὄφρ᾽ ἔτι πάγχυ δύης ἐπὶ πῆμα γενοίμην.
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 17 (ρ. Τηλεμάχου καὶ Ὀδυσσέως ἐπάνοδος εἰς Ἰθάκην.), στίχ. 173 (στίχοι 172-173)
- καὶ τότε δή σφιν ἔειπε Μέδων· ὃς γάρ ῥα μάλιστα | ἥνδανε κηρύκων, καί σφιν παρεγίγνετο δαιτί·
- τότε τους φώναξε ο Μέδων, ο κήρυκας που τους ευχαριστούσε | περισσότερο — ήταν αυτός που τους παράστεκε στα γεύματα:
- Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr
- καὶ τότε δή σφιν ἔειπε Μέδων· ὃς γάρ ῥα μάλιστα | ἥνδανε κηρύκων, καί σφιν παρεγίγνετο δαιτί·
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 5 (Τερψιχόρη), 39.2
- σύ νυν τὴν μὲν ἔχεις γυναῖκα, ἐπείτε τοι οὐ τίκτει, ἔξεο, ἄλλην δὲ γῆμον· καὶ ποιέων ταῦτα Σπαρτιήτῃσι ἁδήσεις.
- Τώρα εσύ, τη γυναίκα που έχεις, μια και δε σου κάνει παιδιά, διώξ᾽ την και παντρέψου άλλη· μ᾽ αυτή σου την πράξη θα ενθουσιαστούν οι Σπαρτιάτες.
- Μετάφραση (1992): Ηλίας Σπυρόπουλος. Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr
- σύ νυν τὴν μὲν ἔχεις γυναῖκα, ἐπείτε τοι οὐ τίκτει, ἔξεο, ἄλλην δὲ γῆμον· καὶ ποιέων ταῦτα Σπαρτιήτῃσι ἁδήσεις.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Ἑλένη, στίχ. 997 @scaife.perseus
- οὕτω δὲ κρῖνον, ὡς ἅπασιν ἁνδάνῃς.
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 14 (ξ. Ὀδυσσέως πρὸς Εὔμαιον ὁμιλία.), στίχ. 337 (στίχοι 337-338)
- (απρόσωπο) έχω τη γνώμη, εκφράζω γνώμη, είναι ευχάριστο να, είναι ευχαρίστηση να, είναι αρεστό σε
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 2 (β. Ἰθακησίων ἐκκλησία καὶ Τηλεμάχου ἀποδημία.), στίχ. 114 (στίχοι 113-114)
- μητέρα σὴν ἀπόπεμψον, ἄνωχθι δέ μιν γαμέεσθαι | τῷ ὅτεῴ τε πατὴρ κέλεται καὶ ἁνδάνει αὐτῇ.
- διώξε τη μάνα σου, και να της πεις να βρει γαμπρό, | όποιον συστήσει τελικά ο πατέρας της, να της αρέσει ωστόσο και της ίδιας.
- Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr
- μητέρα σὴν ἀπόπεμψον, ἄνωχθι δέ μιν γαμέεσθαι | τῷ ὅτεῴ τε πατὴρ κέλεται καὶ ἁνδάνει αὐτῇ.
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 1 (Α. Λοιμός. Μῆνις.), στίχ. 24
- ἀλλ᾽ οὐκ Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι ἥνδανε θυμῷ,
- μόνος ο Αγαμέμνονας δεν το ᾽στεργεν ο Ατρείδης,
- Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr
- ἀλλ᾽ οὐκ Ἀτρεΐδῃ Ἀγαμέμνονι ἥνδανε θυμῷ,
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 7 (Πολύμνια), 172.1
- Θεσσαλοὶ δὲ ὑπὸ ἀναγκαίης τὸ πρῶτον ἐμήδισαν, ὡς διέδεξαν, ὅτι οὔ σφι ἥνδανε τὰ οἱ Ἀλευάδαι ἐμηχανῶντο.
- Οι Θεσσαλοί πάλι αρχικά μήδισαν, γιατί δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά, κι όπως άφησαν να φανεί δεν τους άρεζαν οι μηχανορραφίες των Αλευαδών.
- Μετάφραση (1993): Ηλίας Σπυρόπουλος. Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr
- Θεσσαλοὶ δὲ ὑπὸ ἀναγκαίης τὸ πρῶτον ἐμήδισαν, ὡς διέδεξαν, ὅτι οὔ σφι ἥνδανε τὰ οἱ Ἀλευάδαι ἐμηχανῶντο.
- ※ 3ος πκε αιώνας ⌘ Απολλώνιος ο Ρόδιος, Ἀργοναυτικά, 3.568, @scaife.perseus
- ‘Ἄργος μὲν παρὰ νηός, ἐπεὶ τόδε πᾶσιν ἕαδεν,
- ※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 2 (β. Ἰθακησίων ἐκκλησία καὶ Τηλεμάχου ἀποδημία.), στίχ. 114 (στίχοι 113-114)
- επικός τύπος : παρατ. ἑήνδανον
- ιωνικός τύπος : παρατ. ἑάνδανον
- επικός τύπος : αόρ. εὔᾰδον, ἅδον
- (ελληνιστική κοινή): αόρ. ἧσα
- δωρικός τύπος : παρακ. ἔᾱδα
Σύνθετα
- ἀφανδάνω
- ἐφανδάνω
- ἐπιανδάνω
- συνανδάνω
Κλίση
- → λείπει η κλίση
Πηγές
- ἁνδάνω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ἁνδάνω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.